Bài giảng Chính sách phát triển FETP - Mô thức phát triển và các vấn đề của chính sách phát triển

Nội dung text: Bài giảng Chính sách phát triển FETP - Mô thức phát triển và các vấn đề của chính sách phát triển

1. 2/18/2013 3. Quá trình phát triển và những chỉ báo thay đổi •GNI và GDP bình quân đầu người (USD và PPP) •Sử dụng năng lượng bình quân đầu người •Dân số nông thôn (% tổng dân số) •Tuổi thọ kỳ vọng •Trình độ học vấn • Phát triển và thay đổi cấu trúc nền kinh tế  Trình độ phát triển thể hiện ở  Thu nhập, thu nhập bình quân, PPP  Hiệu suất sử dụng nguồn lực sản xuất  Cơ cấu kinh tế  Phát triển và thay đổi cấu trúc nền kinh tế  Cơ cấu sản xuất và di chuyển nguồn lực  Đóng góp các ngành sản xuất vào GDP  Thay đổi dân số học  Nhu cầu và cơ cấu hàng hóa tiêu dùng  11
2. 2/18/2013 Hình 1-1. Tiêu dùng năng lượng bình quân đầu người Nguồn: World Development Indications Database, Sử dụng năng lượng bình quân đầu người (kg dầu tương đương, tỷ lệ log GNI bình quân đầu người (ppp), 2003 ($quốc tế hiện nay, tỷ lệ logarit) Hình 1-2. Dân số nông thôn Nguồn: World Development Indications Database, Dân số ở nông thôn (%), 2003 GNI bình quân đầu người (ppp), 2003 ($quốc tế hiện nay, tỷ lệ lôgarít) 12
3. 2/18/2013 Hình 1-3. Tuổi thọ kỳ vọng Tuổi Nguồn: World Development Indications Database, thọ 2003 GNI bình quân đầu người (ppp), 2003 ($ quốc tế hiện nay, tỷ lệ lôgarít) Tỷ lệ nữ trưởng thành biết đọc biết viết (%) GNI bình quân đầu người (ppp), 2003 ($quốc tế hiện nay, tỷ lệ log) 13
4. 2/18/2013 4. Đặc trưng của các nền kinh tế tăng trưởng nhanh 1. Ổn định chính trị và kinh tế vĩ mô. 2. Đầu tư vào giáo dục và y tế. 3. Các thể chế và quản trị hiệu quả. 4. Môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân. 5. Vị trí địa lý thuận lợi. Ổn định chính trị và kinh tế vĩ mô  Ổn định chính trị và ổn định kinh tế vĩ mô?  Bất ổn kinh tế và chính trị tác động như thế nào đến tăng trưởng và phát triển? 14
5. 2/18/2013 Nội chiến gây sụt giảm Peru thu nhập ongo El Salvador Georgia Djibuti Nicaragua Congo Đầu tư giáo dục và y tế  Nước với tuổi thọ cao có xu hướng tăng trưởng nhanh hơn.  Tuổi thọ tác động đến năng suất, tiết kiệm và tích lũy vốn?  Đầu tư giáo dục và tăng cường kỹ năng.  Phương tiện chăm sóc sức khoẻ, nước sạch và vệ sinh, chương trình kiểm soát bệnh tật  Tăng trưởng và tuổi thọ có tác động 2 chiều và theo hướng thuận chiều  Cải thiện mức và chất lượng giáo dục nên được hiểu theo hướng gia tăng năng suất và tăng cường lực lượng lao động có kỹ năng 15
6. 2/18/2013 Các thể chế và quản trị hiệu quả  Quan hệ tăng trưởng và hệ thống luật pháp, tham nhũng, quyền sở hữu, chất lượng bộ máy chính phủ,  Quản trị và thể chế vững mạnh hơn giúp cải thiện môi trường cho đầu tư (giảm rủi ro, tăng khả năng tạo ra lợi nhuận) Môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân  Tăng trưởng bền vững liên quan k/v tư nhân về các quyết định đầu tư, tiết kiệm, giáo dục, cơ hội việc làm.  Chính sách nông nghiệp là trung tâm của tiến trình phát triển  Tạo môi trường rất quan trọng cho tăng trưởng  Mở cửa cho ngoại thương 16
7. 2/18/2013 Vị trí địa lý thuận lợi  Hầu hết nước thu nhập cao thuộc khu vực khí hậu ôn đới,  Hầu hết nước vùng nhiệt đới, sâu trong đất liền lại nghèo Các vấn đề của chính sách phát triển Dani Rodrik và Mark R. Rosenzweig (2009) 17
8. 2/18/2013 Vấn đề chính sách (1) 1. Các chính sách tác động đến phát triển trải trên bình diện rộng lớn, từ chính sách vĩ mô (tiền tệ, tỷ giá) đến những can thiệp tài chính vi mô và có sự liên đới với nhau. 2. Sự phát huy hiệu quả của chính sách ít khi dùng với câu hỏi “does it work;” mà thay vào đó là “when does it work and when not and why?” 3. Các chính sách phát triển thể hiện đặc thù về mức độ bổ sung cao. 4. Mặc dù các nước đang phát triển hội nhập nhiều hơn vào nền kinh tế toàn cầu những thập niên qua, nhưng sự hội nhập của các nước này vẫn còn trệch hướng, nhiều điều gây ngạc nhiên và không thể cung cấp những lợi ích như mong đợi. Vấn đề chính sách (2) 5. Kinh nghiệm thực tế từ chính sách phát triển ngày càng gia tăng dang dẫn dắt các nhà kinh tế tiến đến phạm vi phân tích rộng hơn và sâu hơn các lĩnh vực thể chế, quản trị nhà nước và các vấn đề chính trị. 6. Xác định đúng nguyên nhân và ảnh hưởng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc thiết kế chính sách phát triển, và ngày càng trở thành vấn đề trung tâm của nghiên cứu phát triển. Nhưng vẫn còn đó các nguy cơ và nhầm lẫn. 7. Phân biệt giữa những triệu chứng kém phát triển với các nguyên nhân gốc rễ của kém phát triển là chìa khóa giúp xác định các chính sách đúng. 18
9. 2/18/2013 Vấn đề chính sách (3) 8. Chúng ta học hỏi từ rất nhiều loại bằng chứng khác nhau. Sự tiến bộ của chính sách phát triển thông qua việc cập nhật các ưu tiên những gì vận hành tốt, vận hành như thế nào, và ở đâu. 9. Kinh nghiệm các nước đang phát triển với các thể chế và chính sách đa dạng cung cấp một phòng thí nghiệm cho việc học hỏi ảnh hưởng của các chính sách và sự sắp xếp thể chế - đang có những đóng góp quan trọng cho kinh tế học như một ngành khoa học ứng dụng. 19