Báo cáo Về chính sách chống suy thoái ở Việt Nam hiện nay

Báo cáo này là một phần trong những nỗ lực đầu tiên của chúng tôi trong
loạt bài nghiên cứu về các chính sách chống suy thoái hiện nay ở Việt Nam.
Chính sách kích cầu được lựa chọn cho việc thảo luận vì tầm quan trọng to
lớn của nó. Trước hết chúng tôi xem xét lại quan điểm kích cầu trong lý
thuyết cũng như sự vận dụng hiện nay trên thực tế. Chúng tôi thấy rằng yếu
tố kích cầu của các gói chi tiêu chính phủ tại các nước Anh-Mỹ và Trung
Quốc trên thực tế mờ nhạt hơn nhiều so với các tuyên bố. Tiếp đó, chúng tôi
thảo luận về độ bền vững của ngân sách chính phủ trong trường hợp Việt
Nam theo đuổi những gói kích cầu như đã công bố. Phần cuối cùng cố gắng
trả lời câu hỏi nên kích cầu vào đâu nếu mục tiêu là duy trì tăng trưởng kinh
tế. Chúng tôi xem xét câu hỏi này từ khía cạnh thành phần của tổng cầu,
vùng địa lý và ngành kinh tế. 
pdf 32 trang hoanghoa 07/11/2022 7280
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo Về chính sách chống suy thoái ở Việt Nam hiện nay", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pdfbao_cao_ve_chinh_sach_chong_suy_thoai_o_viet_nam_hien_nay.pdf

Nội dung text: Báo cáo Về chính sách chống suy thoái ở Việt Nam hiện nay

  1. ngoài (kho ng 1/4). Theo các s li u tính toán b i IMF, tính đ n cu i n ă m 2007, tích lu c a các kho n thâm h t hàng n ă m này đ ã t o thành n chính ph vào kho ng 50% GDP. 2.2 Các ngu n tài tr và nh h ưng t ươ ng ng đ n n n kinh t Ph n này chúng tôi xem xét nh ng kh n ă ng tài tr có th có cho gói kích c u và nh h ưng ti m n c a m i gi i pháp đ i v i các bi n s kinh t v ĩ mô trong th i gian t i. Tr ưc tiên chúng tôi đ i m qua tình hình c ơ c u thu chi ngân sách Chính ph . Thâm h t ngân sách hàng n ă m c a Chính ph có th đ ưc th hi n c ơ b n qua ph ươ ng trình sau: DEF = (C g + I g )+ iB −T − Oil trong đ ó DEF là bi n ph n ánh thâm h t ngân sách hàng n ă m; Cg và Ig l n l ưt th hi n chi th ưng xuyên và chi đ u t ư c a Chính ph ; i là m c lãi su t và B là vay n ch ưa tr t nh ng n ă m tr ưc; T là t ng thu thu và phí; và Oil là thu t d u thô. Theo các ngu n s li u th ng kê t B Tài Chính và IMF, t ng ngu n thu và thâm h t ngân sách nhà n ưc l n l ưt chi m kho ng 25% và 5% GDP trong nh ng n ă m g n đ ây. Ngu n thu ch y u đ n t thu và phí (chi m h ơn 50% t ng thu) và d u thô (chi m kho ng 25% t ng thu). Chi ti t c ơ c u thu chi trong nh ng n ă m g n đ ây đ ưc trình bày chi ti t trong B ng 2. Bng 2: C u trúc Thu – Chi Ngân sách trong nh ng n ă m g n đ ây (t đ ng) 2006 2007 2008* GDP 973.791 1.143.442 1.337.000 A TNG THU NGÂN SÁCH NHÀ N ƯC 272.877 311.840 332.080 1 Thu n i đ a 137.539 159.500 189.300 2 Thu t d u thô 80.085 68.500 65.600 3 Thu cân đ i ngân sách t ho t đ ng XNK 42.900 56.500 64.500 4 Thu vi n tr không hoàn l i 3.618 3.400 3.600 5 Khác 8.735 23.940 9.080 B TNG CHI NGÂN SÁCH NHÀ N ƯC 321.377 368.340 398.980 1 Chi đ u t ư phát tri n 86.084 101.500 99.730 2 Chi tr n và vi n tr 40.800 49.160 51.200 3 Chi th ưng xuyên 162.645 206.000 208.850 4 D phòng 0 10.700 5 Khác 31.848 11.680 28.500 C BI CHI NSNN -48.500 -56.500 -66.900 T l b i chi so GDP 5.00% 5.00% 5.0% D NGU N BÙ Đ P BI CHI NSNN 48.500 56.500 66.900 1 Vay trong n ưc 36.000 43.000 51.900 2 Vay ngoài n ưc 12.500 13.500 15.000 *: D toán Ngu n: B Tài Chính 10
  2. Theo nh ư công b g n đ ây c a chính ph , vi c th c hi n gói gi i pháp kích c u tr giá 100 ngàn t (t ươ ng đ ươ ng v i kho ng 25% d toán t ng thu ngân sách n ă m 2009) s đ ưc tài tr qua ba ngu n chính: (i) Phát hành trái phi u Chính ph ; (2) mi n gi m thu và; (iii) s d ng Qu d tr Nhà n ưc. V m t lý thuy t, b t k khi nào t ng chi tiêu t ă ng s làm t ă ng thêm thâm h t ngân sách và ph i đ ưc tài tr b ng m t cách nào đ ó. Gi s c ơ c u các kho n chi tiêu khác không đ i, bây gi chúng ta hãy l n l ưt xem xét kh n ă ng và nh ng tác đ ng có th ca c a các bi n pháp tài tr này. (i) Tài tr thông qua phát hành trái phi u Vi c tài tr chi tiêu có th đ ưc th c hi n thông qua phát hành trái phi u (vay n ) trong n ưc. Bi n pháp tài tr này có th chia thành vay n t công chúng ho c t h th ng các ngân hành th ươ ng m i. Hai bi n pháp vay n trong n ưc này s khác nhau kh n ă ng tác đ ng đ n cung ti n và l m phát trình bày d ưi đ ây. • Gi s Chính ph phát hành trái phi u ra công chúng và dùng s ti n huy đ ng đ ưc đ tài tr cho gói kích c u. Trong tr ưng hp này cơ s ti n t s không đ i và không có tác đ ng gì đn cung ti n ln sc ép lm phát. Tuy nhiên vi c tài tr này gp ph i nh ng khó kh ăn nh t đ nh. Th nh t, vi c phát hành trái phi u ra công chúng s gp khó kh ăn khi mc lãi su t không còn hp dn nh ư tr ưc, đ ng th i lm phát kì vng có th tăng tr li khi Chính ph phát đ i tín hi u kích cu. Ngu n huy đ ng đ ưc ch c ch n s không ln khi mc huy đng vay n trong nưc hi n nay ca chính ph đ ã vào kho ng gn 50 ngàn t đ ng mt năm. Th hai, vi c tài tr cho gói kích cu này thông qua vay n s đ y lãi su t lên cao và gây sc ép xu đ n khu vc tư nhân và tăng tr ưng kinh t. Huy đ ng vi lãi su t cao còn làm tăng các kho n tr lãi thêm hàng ch c ngàn t đ ng/năm trong tươ ng lai và làm tr m tr ng thêm vn đ thâm ht ngân sách. • Ng ưc li, nu Chính ph vay n h th ng ngân hàng th ươ ng mi thì tác đ ng ca vi c làm này đ i vi cung ti n và lm phát có th s rt khác. Vi c vay n t các ngân hàng th ươ ng mi s gây sc ép đ i vi d tr ca các ngân hàng th ươ ng mi và các ngân hàng th ươ ng mi s đ òi hi tr giúp v kh năng thanh kho n t NHNN. Nu nh ng đ òi hi này đưc NHNN đ áp ng, cơ s ti n t s tăng và lm phát s quay tr li. Tuy nhiên, nu NHNN không đ áp ng nh ng đ òi hi v tính thanh kho n này, các ngân hàng th ươ ng mi bu c ph i gi m các ngu n tín dng cho khu vc doanh nghi p tư nhân và lao vào mt cu c cnh tranh lãi su t huy đ ng nh ư nh ng gì di n ra trong đ u năm nay. Trong kinh t hc, 11
  3. hi n tưng này đ ưc bi t đ n vi cái tên ln át đ u tư (crowding out) – tc là, chi tiêu chính ph cu i cùng s ln át đ u tư ca khu vc ca khu vc tư nhân. Do vy, vi c th c hi n gói kích cu có th không đ t đ ưc mc tiêu nh ư mong đ i khi bi n pháp tài tr thông qua vay n trong nưc đ ưc la ch n. Vi c vay n s đ y lãi su t lên cao và gây khó kh ăn thêm cho các doanh nghi p tư nhân và không thúc đ y đ ưc tăng tr ưng kinh t. (ii) Tài tr thông qua mi n gi m thu Ngu n tài tr quan tr ng th hai dùng đ kích cu là mi n gi m, hoãn, ch m vi c thu thu đ doanh nghi p có ngu n đ u tư. Đ ây là mt bi n pháp có li và có th giúp duy trì ho c m rng sn xu t cho các doanh nghi p hưng li. Tuy nhiên, bi n pháp này cũng có nh ng nh ưc đ im nh t đ nh. Th nh t, trong tình hình bi chi ngân sách nh ư hi n nay, vi c mi n gi m thu và ch m thu s nh hưng đ n các kho n chi ngân sách khác và hn ch tác đ ng ca vi c kích cu. Th hai, tng ngu n thu t thu thu nh p doanh nghi p hi n nay vào kho ng 100 ngàn t đ ng, do vy lưng thu mà các doanh nghi p đ ưc hưng mi n gi m hay ch m thu s không nhi u. Gói kích cu 100 ngàn t ch c ch n s đ ưc tài tr ch yu bng các ngu n khác. Ngoài ra, bi n pháp tài tr này còn đ c bi t gp khó kh ăn trong vi c th c thi. Vi c la ch n doanh nghi p nào đ ưc hưng li t bi n pháp này là mt thách th c, và d gây ra s bt đ ng và thi u ni m tin vào s công tâm ca các cơ quan đ i di n th c thi chính sách ca Chính ph . (iii)Tài tr thông qua qu d tr Chính ph có th s dng qu d phòng ho c qu d tr ngo i hi ti NHNN đ tài tr cho gói kích cu. Quy t toán ngân sách nhà nưc các năm, trình bày trong Bng 2, cho th y ngu n qu d phòng là quá nh so vi gói kích cu và th ưng dùng đ kh c ph c nh ng hu qu thiên tai bt th ưng. Đ i vi tr ưng hp tài tr thông qua qu d tr ngo i hi, ngo i t s đưc bán ra công chúng cho ti khi d tr gi m xu ng ng ưng an toàn. Vi c tài tr này là cc kì ri ro nu công chúng tin rng d tr ngo i hi đ ang cn dn và có th dn đ n s tháo ch y ca tư bn nưc ngoài và đ u cơ ngo i t. Cu i cùng s là s phá giá đ ng ni t và sc ép lm phát. Hi n nay, mc d tr ngo i hi ca Vi t Nam là kho ng 20 t USD và có l ch là va đ ng ưng đ m bo an toàn ca h th ng t giá ( đ c bi t v mt tâm lý). Rõ ràng, vi mc d tr này thì vi c tài tr toàn b cho gói kích cu vài t USD là đ iu va không kh thi va không sáng su t. Trong tr ưng hp chính ph th c hi n tài tr mt ph n thông t qu d 12
  4. tr ngo i hi, cũng cn rt th n tr ng và minh bch đ không gây nh ng bt n tâm lý không đ áng có. Mt ngu n tài tr quan tr ng khác cho chi tiêu Chính ph đ ó là tăng sn lưng khai thác và xu t kh u du thô. Tng ngu n thu t du thô hàng năm trong năm các năm 2007-2008 là vào vào kho ng gn 70 ngàn t đ ng chi m hơn 20% tng ngu n thu. Tuy nhiên, tác đ ng ca cu c kh ng ho ng tài chính toàn cu đ ã khi n giá du thô gi m hơn 70% k t đ nh cao 140 USD/thùng xu ng dưi 40USD/thùng, và ch ưa có du hi u tăng tr li trong th i gian ti. Điu này khi n cho vi c duy trì tng mc thu t du theo k ho ch trong năm 2009 gi m mnh. Ly mt ưc lưng sơ b và đ ơn gi n là ngu n thu gi m khong 50%, thì đã tươ ng đươ ng 30 ngàn t đ ng. Ti p theo, chúng ta cũng xem xét nh ng gi i pháp tài tr có th có khác ca Chính ph đ i vi gói gi i pháp kích cu. (iv) Tài tr thông qua Ngân hàng Nhà nưc Đ ây chính là cách in ti n đ tài tr cho thâm ht ngân sách. Bi n pháp tài tr này ngay lp tc s dn đ n tăng tr ưng cơ s ti n t và cung ti n. Kênh tài tr cho thâm ht này có th th c hi n theo hai cách. Th nh t, Chính ph có th tr c ti p thông qua NHNN in ti n đ tài tr cho chi tiêu. Th hai, Chính ph ban đ u có th vay ti n ca công chúng và h th ng ngân hàng th ươ ng mi thông qua phát hành trái phi u. Tuy nhiên, nu sau đ ó NHNN can thi p mua li các kho n n này ca chính ph thông qua nghi p v th tr ưng m, ho c nh m đ áp ng sc ép thanh kho n gia tăng ca h th ng ngân hàng th ươ ng mi. Khi làm nh ư vy, mt lưng ti n tươ ng t nh ư khi in ti n tr c ti p cũng s đ ưc bơm vào nn kinh t. Trong c hai tr ưng hp, cơ s ti n t và cung ti n s tăng và gây ra lm phát và bt n kinh t vĩ mô trong tươ ng lai. Vi c tài tr cho chi tiêu qua gói kích cu thông qua Ngân hàng Nhà nưc còn có th làm tr m tr ng hơn nh ng ri ro kinh t khi Ngân hàng Nhà nưc theo đ ui ch đ t giá gn ch t vi đng USD nh ư hi n nay. Vi c kích thích đ u tư và tiêu dùng th ưng kéo theo s gia tăng mnh ca nh p kh u máy móc, thi t b, nguyên vt li u, hàng tiêu dùng Vi mc d tr ngo i hi kho ng 20 t USD có l ch là va đ ng ưng đ m bo an toàn ca h th ng t giá. Vi c tài tr cho gói gi i pháp kích cu thông qua NHNN, mt mt làm tăng cung ni t, mt khác làm tăng cu ngo i t do nhu cu nh p kh u tăng. Lúc đ ó NHNN s bu c ph i can thi p vào th tr ưng ngo i hi bng cách bán ra ngo i t nh m duy trì t giá, gây sc ép v tính 13
  5. thanh kho n đ i vi h th ng ngân hàng th ươ ng mi, thâm th ng d tr ngo i hi, phá giá đng ni t, và cu i cùng là lm phát. (v) Tài tr thông qua vay n nưc ngoài Theo bác cáo n nưc ngoài năm 2008 ca B Tài Chính, tng dư n nưc ngoài tính đ n ht năm 2007 đ ã vào kho ng 311 ngàn t đ ng (tươ ng đươ ng gn 30% GDP). Hơn na, kh năng vay n thêm nưc ngoài trong bi cnh kh ng kho ng kinh t toàn cu cng vi vi c tm ng ng cp vn ODA t Nh t Bn là rt khó. Tác đ ng ca vi c tài tr chi gói kích cu thông qua bi n pháp vay n nưc ngoài, nu có, s ph thu c nhi u vào ch tr ươ ng theo đ ui ch đ t giá ca NHNN trong th i gian ti. Nu NHNN theo đ ui chính sách n đ nh t giá quanh mc công b nh ư hi n nay, thì điu này có ngh ĩa NHNN s ph i can thi p mua vào lưng dư cung ngo i t do Chính ph đ ã bơm vào nn kinh t sau khi vay nưc ngoài. Cơ s ti n t và cung ti n cu i cùng s tăng và gây ra lm phát. Tuy nhiên, nu NHNN ch đ ng th lng mc ki m soát t giá thì hu qu ca vi c làm này s là s lên giá ca đ ng ni t và tác đ ng xu đn kh năng cnh tranh trên th tr ưng th gi i ca hàng xu t kh u Vi t Nam. (vi) Tài tr thông qua tích lu n Cu i cùng, Chính ph có th tài tr cho gói kích cu thông qua vi c trì hoãn tr n. Đ ây là mt trong nh ng bi n pháp quan tr ng và th ưng xuyên đ ưc th c hi n các nn kinh t chuy n đ i. Theo nh ng tính toán ca IMF, tng n ca Vi t Nam tính đ n cu i năm 2007 đ ã vào kho ng 50% GDP (trong đ ó n trong nưc chi m kho ng 2/5, n nưc ngoài chi m 3/5). Vi c tích lu thêm n có th làm trì hoãn nh ng tác đ ng xu có th có ca các bi n pháp tài tr gói kích cu. Tuy nhiên, nó s tác đ ng đ n kì vng ca khu vc tư nhân v s phát tri n trong tươ ng lai ca nn kinh t. Các cá nhân và t ch c kinh t s d đ oán v s gia tăng ca thu và lm phát, và làm xu đ i tình hình tài chính. 2.3 K ch b n tài tr Chính ph có th kt hp các ngu n tài tr nói trên đ tài tr cho gói kích cu. Các kch bn mô ph ng kh năng tài tr cho gói kích cu đ ưc trình bày trong Bng 3. V cơ bn chúng tôi th c hi n mt s bưc sau. Tr ưc tiên chúng tôi gi đ nh Chính ph ti p tc duy trì cơ cu các kho n thu - chi khác và mc thâm ht ngân sách hàng năm nh ư hi n nay, và tìm các ngu n khác đ tài tr cho gói kích cu. Ti p theo, chúng tôi s dng các s li u th c t ho c d toán ca năm 2008 đ i vi các ngu n tài tr này. Gi s Chính ph có th tăng mi ngu n tài tr này bn mc khác nhau - tươ ng ng vi bn kch bn (1), (2), (3), và (4). Các ngu n đ ưc huy đ ng nh ư ph n ánh trong Bng 3. Các kch bn cùng gi đ nh ngu n thu t du thô gi m 14
  6. mt na trong năm ti so vi năm 2008. Tng ngu n tài tr cho gói kích cu theo mi kch bn đ ưc trình bày trong Bng 3. Bng 3: Các kch bn khác nhau đ huy đ ng ngu n tài tr (t đ ng) Kch b n (1) (2) (3) (4) 1. Quy mô gói kích c u 17.000 50.000 75.000 100.000 1.1. Mi n gi m và ch m thu thu TNDN 5.000 15.000 20.000 25.000 1.2. Tăng chi tiêu 12.000 35.000 55.000 75.000 2. Tài tr đ ă 2.1. Du thô (thay i so v i n m tr ưc) -32.800 -32.800 -32.800 -32.800 2.2. S d ng qu d tr 10.000 14.000 17.000 20.000 2.3 Qua NHNN (in ti n ho c t ươ ng t ) 10.000 10.000 15.000 20.000 ă ă 2.4. Phát hành trái phi u (t ng so v i n m tr ưc) 19.800 38.800 31.500 62.800 ă ă 2.5. Vay n n ưc ngoài (t ng so v i n m tr ưc) 10.000 20.000 25.000 30.000 Gia t ă ng thâm ht ngân sách (so v i 2008) 29.800 58.800 75.800 92.800 Thâm h t ngân sách (% GDP) 7.03 8.99 10.15 11.31 Vi k ch b n 1, đ huy đ ng đ ưc kho ng 1 t USD trong m t n ă m, chính ph c n t ă ng vay n trong n ưc lên t ươ ng đ ươ ng 140% so v i l ưng vay trong n ă m 2008. Đ ng th i, t t c các ngu n khác đ u ph i n l c huy đ ng nhi u h ơn n ă m tr ưc. Trong tr ưng h p đ ó, thì thâm ht ngân sách c ũng t ă ng kho ng g p rưi, lên t i kho ng 100.000 t đ ng, và bng 7% GDP. Vi k ch b n 2, 100.000 t đ ưc huy đ ng trong hai n ă m (trung bình 50.000 t m t n ăm). Theo cách l a tr n tài tr nh ư trong B ng 3, thâm h t ngân sách lên t i kho ng 9% GDP. Đ ây là nh ng m c thâm h t r t l n và tr m tr ng. Vi k ch b n 3, 75.000 t đưc huy đng trong m i n ăm, thì ph i phát hành trái phi u b ng 160% n ăm 2008, đng th i t ăng vay n thêm 1.5 t USD so v i n ăm 2008, song song v i vi c mi n gi m thu 20.000 t , gi m d tr kho ng 1 t USD và tài tr b ng in ti n c ũng m t kho ng g n nh ư v y. Đ ây là m t gói gi i pháp khá m o hi m, và thâm h t ngân sách có th lên t i h ơn 10% GDP, m t có s đ áng báo đng v m t cân đi v ĩ mô. Vi k ch b n 4, chúng ta gi đnh quy mô gói kích c u lên t i 100.000 t đ ng trong m t n ă m, trong đ ó 25% là thông qua mi n gi m thu , và 75% là t ăng chi tiêu. Thông qua vi c s d ng qu d tr 20.000 t và in thêm m t l ưng ti n t ươ ng t , thì m c thâm h t ngân sách ưc tính vn ti h ơn 11.3% GDP, và g p 2.5 l n m c thâm h t hi n nay xét v giá tr (150.000 t đng). Đ tài tr cho kho n thâm h t kh ng l này, có th c n t ăng vay n n ưc ngoài g p 3 ln và n trong n ưc h ơn g p đ ôi so v i n ăm 2008. 15
  7. Nói tóm l i, vi c huy đ ng thêm kho ng 1 t USD/n ă m trong hai n ă m t i là kh thi. Đ đ t đưc đ i u này, chính ph ph i ch p nh n m c thâm h t lên t i g n 7% GDP. N u Chính ph mu n huy đ ng nhi u h ơn ch tiêu trên, m c thâm h t s nhanh chóng đ t và v ưt m c 10% GDP. Đ ây là m c có th gây nh ng m t cân đ i nghiêm tr ng đ i v i n n kinh t mà h u qu ch ưa l ưng h t đ ưc v m t v ĩ mô. 3. Hi u qu c a chính sách kích c u theo các thành phn c a n n kinh t 3.1. Ph ươ ng pháp phân tích b ng cân đ i liên ngành liên vùng Ph n này s d ng mô hình nhân kh u- kinh t (m r ng t b ng I/O 2005) đ ưc l p b i nhóm tư v n chính sách - B Tài chính và mô hình I/O liên vùng 2005 đưc l p b i m t nhóm nghiên c u đ c l p (Bùi Trinh, D ươ ng M nh Hùng, Henning) v i s tài tr c a tr ưng đ i hc Copenhager ( Đ an m ch). Mi quan h kinh t liên vùng đưc th hi n trong s ơ đ sau: Sơ đ 1. C u trúc c a mô hình I/O liên vùng Thay đ i v nhu c u cu i cùng c a vùng i Thay đi v VA vung i Thay đi vê s n l ưng vùng i ∆ output Reg1 ∆ output Reg i -1 ∆ output Reg i+1 ∆ output Reg 7 ∆ VA Reg 1 ∆ VA Reg i-1 ∆ VA Reg i+1 ∆ VA Reg 7 Mô hình này là s k t h p gi a ý ni m v mô hình I/O liên vùng (interregional I/O table) và mô hình nhân kh u - kinh t 3 và đ ưc bi u di n d ưi d ng ma tr n nh ư sau: 3 Nghiên c u c a Bùi Trinh, Nguy n Đ c Thành, Fracesco T. Scretario và Kwang Moon Kim (2008). 16
  8. A c1 g1 0  x1   f1  x1          h 0 g e x f x  2 1  .  2  +  2  =  2  (1) g c 0 e  x   f  x   2 2   3   3   3  e c3 g3 e3  x4   f 4  x4  Vi: A – ma tr n h s chi phí tr c ti p; x1 là véc t ơ giá tr s n xu t c a các ho t đ ng kinh t ; x2 là t ng thu nh p c a các nhóm h gia đ ình; x3 là t ng thu nh p c a khu v c Nhà n ưc; x4 là t ng thu nh p c a các lo i hình doanh nghi p; h là ma tr n (véc t ơ) h s thu nh p t s n xu t c a các nhóm h gia đ ình, thu nh p t s n xu t đ ưc hi u là thu nh p c a ng ưi lao đ ng t s n xu t chia theo lo i h ; g là ma tr n (véc t ơ) h s v thu ngân sách t s n xu t (thu giá tr gia t ă ng, thu tiêu th đ c bi t, thu và l phí khác); e là ma tr n h s v thu nh p t s n xu t c a các lo i hình doanh nghi p (doanh nghi p nhà nưc, doanh nghi p ngoài nhà n ưc và doanh nghi p có v n đ u t ư n ưc ngoài), thu nh p t sn xu t đ ây đ ưc hi u bao g m th ng dư s n xu t và kh u hao tài s n c đ nh; c1 là ma tr n h s tiêu dùng theo nhóm h gia đ ình t ươ ng ng v i các nhóm thu nh p; g1 là véc t ơ h s tiêu dùng c a nhà n ưc t ươ ng ng v i lo i thu ngân sách; c2 là ma tr n h s th hi n phân ph i l i thu nh p gi a khu v c nhà n ưc và khu v c h gia đình; c3 là ma tr n h s th hi n s phân ph i l i gi a khu v c doanh nghi p và khu v c h gia đình; g2, g3 th hi n chi chuy n nh ưng c a nhà n ưc đ n khu v c h gia đ ình và khu v c doanh nghi p; e1, e2, e3 là ma tr n h s th hi n phân ph i l i t khu v c doanh nghi p đ n khu v c h gia đình, đn khu v c nhà n ưc và đ n các lo i hình doanh nghi p khác. Và f1, f 2, f 3 , f4 là các bi n ngo i sinh. Ký hi u: 17
  9. A c1 g1 0      h 0 g 2 e1  A c =   (2) g c 0 e  v B  2 2  e c3 g3 e3  Trong đ ó véc t ơ v, c và B có th đ ưc đ nh ngh ĩa l i nh ư sau: h   v = g (3) e c = [c1 g1 0] (4)  0 g 2 e1    B = c2 0 e2  (5)   c3 g 3 e3  x2    x’ = x3  (6)   x4   f 2    f’ =  f 3  (7)    f 4  T đ ó có th vi t l i quan h (1) d ưi d ng: A c  x1   f1  x1    .   +   =   (8) v B  x'  f '  x' Da trên lý thuy t v vùng c a Miyazawa và phát tri n mô hình nhân kh u kinh t c a Batey and Madden (1983); quan h (8) đ ưc bi u di n d ưi d ng:  −1  x1 ∆1 ∆1.c .(I − B)  f 1   =  −1  .   (9)  x' ∆ 2 .v .(I − A) ∆ 2   f ' đ ây: ∆1 đ ưc xem nh ư ma tr n Leontief m r ng. M i ph n t c a ma tr n ∆1 bao g m chi phí tr c ti p, chi phí gián ti p và nh h ưng lan t a b i tiêu dùng cu i cùng c a khu v c h gia đ ình và chi tiêu cho ho t đ ng th ưng xuyên c a nhà n ưc. Các ph n t này l n h ơn nh ng ph n t t ươ ng ng c a ma tr n Leontief thông th ưng (I-A) -1, b i vì nó bao g m s đ òi hi thêm ra c a s n l ưng đ đ áp ng nh h ưng v s n l ưng gây nên b i nhu c u tiêu dùng 18