Bài giảng Tài chính quốc tế - Bài 7: Bộ ba bất khả thi

Nội dung text: Bài giảng Tài chính quốc tế - Bài 7: Bộ ba bất khả thi

1. BỘ BA BẤT KHẢ THI ĐÃ THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO SAU MỖI CUỘC KHỦNG HOẢNG SAU SỰ ĐỔ VỠ CỦA BRETTON WOODS: Chỉ số ổn định tỷ giá của nhóm các QG công nghiệp hóa giảm đi đáng kể, còn mức độ hội nhập tài chính thì tăng nhẹ Các nước đang phát triển mức ổn định tỷ giá tăng khá mạnh cùng với lộ trình hội nhập tài chính sâu rộng hơn, mức độ độc lập tiền tệ giảm đáng kể Các nước đang phát triển là thị trường mới nổi thì có xu hướng tiến tới linh hoạt tỷ giá hơn. BỘ BA BẤT KHẢ THI ĐÃ THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO SAU MỖI CUỘC KHỦNG HOẢNG Sau cuộc khủng hoảng nợ của Mexico: Các nước công nghiệp đẩy mạnh tỷ giá hối đoái linh hoạt và tự do hóa tài chính, trong khi giữ cố định chính sách tiền tệ độc lập. Tất cả các nước đang phát triển theo đuổi chính sách tỷ giá hối đoái linh hoạt hơn nữa, đồng thời theo đuổi chính sách tiền tệ độc lập. Các nước đang phát triển thắt chặt kiểm soát vốn trong khi các nước mới nổi đã không thay đổi lập trường của họ. 11
2. BỘ BA BẤT KHẢ THI ĐÃ THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO SAU MỖI CUỘC KHỦNG HOẢNG Cuộc khủng hoảng Châu Á: Mức độ độc lập tiền tệ của các nước công nghiệp giảm xuống đáng kể trong khi tỷ giá hối đoái của họ trở nên ổn định hơn và những nỗ lực về tự do hóa tài khoản vốn vẫn tiếp tục. Các nước đang phát triển bắt đầu theo đuổi hội nhập tài chính và tiếp tục theo đuổi tỷ giá hối đoái linh hoạt hơn và chính sách tiền tệ độc lập hơn. Những nước mới nổi cũng bắt đầu tự do hóa thị trường tài chính nhiều hơn nữa, nhưng đã đánh mất chính sách tiền tệ độc lập trong khi theo đuổi tỷ giá hối đoái linh hoạt. BỘ BA BẤT KHẢ THI ĐÃ THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO SAU MỖI CUỘC KHỦNG HOẢNG Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu Cấu trúc của bộ ba bất khả thi thay đổi: thận trọng hơn với hội nhập tài chính bằng các biện pháp kiểm soát vốn, chính sách tỷ giá thận trọng hơn và độc lập tiền tệ nhiều hơn. 12
3. TÓM LẠI  Các nước LDC: bộ ba bất khả thi– chính sách tiền tệ độc lập, ổn định tỷ giá và hội nhập tài chính hoàn toàn – được hội tụ về “con đường trung dung”.  Các nước IDC: trải qua sự bất ổn của bộ ba bất khả thi và đã đi theo hướng phối hợp giữa ổn định tỷ giá hối đoái cao với tự do tài chính và chính sách tiền tệ độc lập thấp.  Hệ thống này đã phát triển theo thời gian nhưng vận hành không được trơn tru và liên tục mà có sự rời rạc, gián đoạn cấu trúc gắn liền với những sự kiện quan trọng.  Khẳng định các nước phải lựa chọn trong số các mục tiêu của bộ ba bất khả thi. NHỮNG LỰA CHỌN CHÍNH SÁCH CỦA BỘ BA BẤT KHẢ THI TỶ GIÁ CỐ ĐỊNH VÀ HỘI NHẬP TÀI CHÍNH  Đối với các QG có lạm phát cao, lựa chọn tỷ giá cố định và hội nhập tài chính có ưu điểm là tạo ra một cái neo danh nghĩa để củng cố niềm tin thị trường vào giá trị đồng nội tệ và kiểm soát lạm phát. Trong cơ chế này, CP mất đi tính độc lập trong chính sách tiền tệ và chỉ còn có thể sử dụng chính sách tài khóa để thực hiện các chính sách phản chu kỳ kinh tế. (EU) 13
4. NHỮNG LỰA CHỌN CHÍNH SÁCH CỦA BỘ BA BẤT KHẢ THI TỶ GIÁ THẢ NỔI VÀ HỘI NHẬP TÀI CHÍNH  Khi lựa chọn tỷ giá thả nổi và hội nhập tài chính, CP có thể chủ động sử dụng công cụ chính sách tiền tệ phản chu kỳ kinh tế. Tuy nhiên, tỷ giá không trở thành cái neo danh nghĩa nền kinh tế xu hướng rơi vào lạm phát nếu bản thân chính sách tiền tệ không đủ mạnh (Mỹ)  Nếu dòng vốn vào quá mức, nhất là dòng vốn vào TTCK và bất động sản sẽ khiến đồng nội tệ tăng giá, thâm hụt cao trong TK vãng lai, nguy cơ khủng hoảng khi dòng vốn đột ngột đảo chiều. NHỮNG LỰA CHỌN CHÍNH SÁCH CỦA BỘ BA BẤT KHẢ THI CHẾ ĐỘ TRUNG GIAN 1. Tỷ giá cố định với kiểm soát vốn 2. Tỷ giá thả nổi với kiểm soát vốn: cho phép CP vừa triển khai chinh sách tỷ giá vừa điều hành chính sách tiền tệ với tư cách là những công cụ riêng biệt:  Ví dụ CP kiểm soát vốn nhưng thả nổi tỷ giá và không cho đồng nội tệ tăng giá bằng cách kiểm soát dòng vốn vào và tăng lãi suất để chống lạm phát.  Trung Quốc ( Ấn độ, Malaysia) lựa chọn chế độ trung gian để đối phó với chiến tranh tiền tệ. NHTW TQ thực hiện chính sách tiền tệ khá độc lập, duy trì kiểm soát chặt chẽ giá đồng nhân dân tệ và hạn chế dòng vốn quốc tế, hạn chế công dân TQ chuyển tiền ra nước ngoài. 14