Bài giảng Phương pháp nghiên cứu cho phân tích chính sách - Bài 2: Xác định vấn đề chính sách công - Vũ Thành Tự Anh

Nội dung text: Bài giảng Phương pháp nghiên cứu cho phân tích chính sách - Bài 2: Xác định vấn đề chính sách công - Vũ Thành Tự Anh

1. Từ góc độ tiếp cận đến vấn đề chính sách Góc độ tiếp cận Vấn đề chính sách Cơ quan điều tiết Giá sữa – một hàng hóa thiết yếu – biến động bất thường Quản lý giá Các DN sữa gửi giá ở nước ngoài Quản lý cạnh Không thể xử lý việc DN định giá tranh quá cao so với chi phí Bảo vệ NTD Các DN sữa duy trì sự bất hợp lý để móc túi người tiêu dùng DN sữa Không có vấn đề ở đây, hãy để bàn tay thị trường tự điều chỉnh 11
2. Từ góc độ tiếp cận đến vấn đề chính sách và khung phân tích  Từ góc độ tiếp cận của kinh tế học vi mô: • Phạm vi: Tất cả hay chỉ sữa bột trẻ em? • Độ co giãn của cầu so với giá  Tính chất của sản phẩm [tính “thiết yếu”]  Tính có thể được thay thế của sản phẩm  Tỷ trọng trong ngân sách tiêu dùng  Độ dài thời gian [ngắn sv. dài hạn] • Cấu trúc thị trường và hành vi định giá  Quyền lực thị trường  Cấu kết chính thức và/hoặc phi chính thức • “Chi phí hợp lý” ngoài chi phí nhập khẩu • Vai trò của nhà nước đối với phát triển nguồn lực con người và kinh tế. 12
3. Thị phần trong thị trường sữa 13 Source: Bùi Thị Hồng Ngọc (MPP2)
4. Định nghĩa vấn đề chính sách  Mục đích: Phát hiện bản chất của vấn đề chính sách  Ví dụ 2: Dự thảo Luật phòng chống tham nhũng sửa đổi 2012  Câu hỏi: Các vấn đề chính sách là gì?  Yêu cầu: Phát biểu vấn đề chính sách một cách mạch lạc và súc tích 14
5. Lưu ý khi định nghĩa vấn đề chính sách  Lưu ý sự “quá nhiều” hay “quá ít” • Ô nhiễm/ giá BĐS/ thâm hụt NS/ CPI • BH thất nghiệp/ công an/ CSHT/ chất lượng GD  Lưu ý thất bại của thị trường và nhà nước  “Chẩn đoán” nguyên nhân gây ra vấn đề  Nhận ra những cơ hội bị bỏ lỡ  Tránh một số lỗi thường gặp: • Đưa giải pháp vào trong định nghĩa: “có quá ít nhà ở cho người nghèo” sv. “quá nhiều người nghèo không có nhà ở” • Chấp nhận quan hệ nhân – quả một cách quá dễ dàng  Hãy cố gắng tìm các bằng chứng định lượng 15
6. Vấn đề chính sách Tăng trưởng theo chiều rộng, chủ yếu dựa vào đầu tư 100% 80% 60% 40% 20% 0% -20% 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 Capital Labor TFP 16
7. Vấn đề chính sách Tăng trưởng theo chiều rộng, chủ yếu dựa vào đầu tư 100% 80% 60% 40% 67% 57% 20% 32% 21% 15% 0% South Korea Singapore Thailand India (1980- Vietnam (1980-90) (1980-90) (1980-90) 90) (1990-07) Contribution of TFP Contribution of other factors 17
8. Vấn đề chính sách Hệ quả lạm phát của mô hình tăng trưởng 70% Tăng trưởng tín 60% dụng cực đại 50% 40% Trễ 7 tháng 30% Tín dụng tăng tốc Trễ 5 tháng 20% CPI cực đại Trễ 6 tháng 10% CPI tăng tốc 0% 1-2007 4-2007 7-2007 1-2008 4-2008 7-2008 1-2009 4-2009 7-2009 1-2010 4-2010 7-2010 1-2011 4-2011 10-2007 10-2008 10-2009 10-2010 Tăng tín dụng (yoy, %) CPI (yoy, %) 18 Nguồn: Ngân hàng Nhà nước, Tổng cục Thống kê
9. Vấn đề chính sách Thiếu minh bạch ở các tổng công ty nhà nước Tổng Báo cáo Các quyết Kết quan Chiến thường định quan quả Tổng công ty về lược/tin niên/ tài trọng/nghị kinh công tức chính/ quyết doanh ty kiểm toán ĐHTV TCT Nhà và phát triển đô thị x x x x TCT Sông Đà x x TCT Lương thực miền Bắc x x x TCT Lương thực miền Nam x x x x TCT Giấy Việt Nam x x x x TCT Cà-phê Việt Nam x x x x TCT Hàng không Việt Nam x x x x TCT Thuốc lá Việt Nam x x x x TCT Vận tải biển x x TCT Đường sắt Việt Nam x x TCT Thép Việt Nam TCT Xi măng Việt Nam x x x Nguồn: Ngân hàng Thế giới (2013)
10. Vấn đề chính sách Thiếu minh bạch ở các tổng công ty nhà nước Tổng Báo cáo Các quyết Kết quan Chiến thường định quan quả Tập đoàn Nhà nước về lược/tin niên/ tài trọng/nghị kinh công tức chính/ quyết doanh ty kiểm toán ĐHTV TĐ Bưu chính – Viễn thông VN x x x TĐ Than – Khoáng sản VN x x x TĐ Dầu khí Quốc gia VN x x TĐ Điện lực VN x x x TĐ Dệt May VN x x x TĐ Cao su VN x x TĐ Tài chính – Bảo hiểm Bảo Việt TĐ Viễn thông Quân đội x x TĐ Hóa chất VN x x x TĐ Công nghiệp Tàu thủy VN x x x TĐ Xăng Dầu VN x Nguồn: Ngân hàng Thế giới (2013)
11. Điều chỉnh giá điện có công bằng? Mức tiêu dùng hàng tháng 2010 2011 Mức tăng 50 kwh đầu cho hộ nghèo và thu nhập thấp 600 993 65,5% 0-100 kwh đầu cho hộ thu nhập bình thường 1.004 1.242 23,7% 101-150 kwh 1.214 1.304 7,4% 151-200 kwh 1.594 1.651 3,6% 201-300 kwh 1.722 1.788 3,8% 301-400 kwh 1.844 1.912 3,7% 401 kwh trở lên 1.890 1.962 3,8% 21
12. Vấn đề chính sách SMEs ngày càng nhỏ (theo quy mô vốn) Nguồn: Nguyễn Ánh Dương (MPP7)
13. Vấn đề chính sách SMEs ngày càng nhỏ (theo quy mô lao động) Nguồn: Nguyễn Ánh Dương (MPP7)