Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công - Bài 6+7: Lý thuyết người tiêu dùng - Đặng Văn Thanh

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công - Bài 6+7: Lý thuyết người tiêu dùng - Đặng Văn Thanh

1. Sở thích của người tiêu dùng Đường đẳng ích  Đường đẳng ích là tập hợp tất cả các kết hợp khác nhau của các hàng hoá, dịch vụ (các rổ hàng) cùng tạo nên mức thỏa mãn như nhau cho người tiêu dùng. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 11
2. Sở thích của người tiêu dùng y Rổ hàng A được ưa thích hơn B. Rổ hàng B được ưa thích hơn C. C Tổng quát: U3 >U2>U1 B A U3 U2 U1 x 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 12
3. Sở thích của người tiêu dùng  Các tính chất của đường đẳng ích  Đường đẳng ích dốc xuống từ trái sang phải.  Các đường đẳng ích không cắt nhau.  Các đường đẳng ích có mặt lồi hướng về gốc đồ thị * Nếu các đường đẳng ích dốc lên hay cắt nhau sẽ trái với giả thiết người tiêu dùng thích nhiều hơn ít. * Nếu mặt lồi hướng ra ngoài sẽ trái với quy luật MRS giảm dần 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 13
4. Sở thích của người tiêu dùng Tỷ lệ thay thế biên  Tỷ lệ thay thế biên (MRS) là số lượng của một hàng hóa mà người tiêu dùng có thể từ bỏ để có thêm một đơn vị của hàng hóa khác mà lợi ích không thay đổi.  MRS được xác định bằng độ dốc của đường đẳng ích. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 14
5. Sở thích của người tiêu dùng A 16 y 14 MRS = 6 MRSxy = - Dy/Dx 12 -6 10 B 1 8 -4 D MRS = 2 6 1 -2 E G 4 1 -1 2 1 1 2 3 4 5 x 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 15
6. Sở thích của người tiêu dùng Tỷ lệ thay thế biên  Dọc theo đường đẳng ích, Tỷ lệ thay thế biên có quy luật giảm dần.  MRSxy giữa hai điểm AB là 6  Trong khi MRSxy giữa hai điểm DE là 2. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 16
7. Sở thích của người tiêu dùng y 4 Hai mặt hàng thay thế hoàn hảo 3 MRSxy = hằng số 2 U U3 4 U2 1 x 0 1 2 3 4 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 17
8. Sở thích của người tiêu dùng Hai mặt hàng bổ y 4 sung hoàn hảo U3 3 MRSxy = 0 U2 2 U 1 1 x 0 1 2 3 4 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 18
9. Khả năng của người tiêu dùng  Đường ngân sách Đường ngân sách là tập hợp tất cả các kết hợp khác nhau của các hàng hoá, dịch vụ (các rổ hàng) mà người tiêu dùng có thể mua được với cùng một mức chi tiêu là toàn bộ thu nhập. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 19
10. Khả năng của người tiêu dùng  Phương trình đường ngân sách: x.Px + y.Py = I hoặc: y = I/Py – (Px / Py). x hoặc: x = I/Px – (Py / Px). y 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 20
11. Khả năng của người tiêu dùng y A Px= $1 Py = $2 I = $80 (I/Py) = 40 B 30 Đường ngân sách x + 2y = 80 D 20 E 10 G x 0 20 40 60 80 = (I/Px) 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 21
12. Khả năng của người tiêu dùng  Độ dốc của đường ngân sách  Phụ thuộc vào giá của hai loại hàng hóa.  Phản ánh giá tương đối của hai mặt hàng.  Độ xa của đường ngân sách  Phản ánh khả năng mua hàng của người tiêu dùng  Phụ thuộc vào thu nhập và giá của hai loại hàng hóa. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 22
13. Đường ngân sách  Tác động của sự thay đổi thu nhập và giá.  Sự thay đổi thu nhập Khi thu nhập tăng (giảm), đường ngân sách dịch chuyển song song ra phía ngoài (vào bên trong) so với đường ngân sách ban đầu. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 23
14. Đường ngân sách y 80 60 40 20 B B1 3 B2 (I = $80) (I = $160) x 0 40 80 120 160 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 24
15. Đường ngân sách  Tác động của sự thay đổi thu nhập và giá  Sự thay đổi giá Nếu giá của một loại hàng hóa tăng (giảm), đường ngân sách di chuyển vào trong (ra ngoài) và xoay quanh điểm chặn trên trục đo lường của hàng hóa kia. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 25
16. Đường ngân sách y Nếu giá sp X tăng lên $2.00 sẽ làm đường ngân sách thay đổi độ dốc và xoay vào bên trong. 40 Nếu giá sp X giảm còn $.50 sẽ làm đường ngân sách thay đổi độ dốc và xoay ra bên ngoài. B B 2 3 (Px = 0,5) 40 80 120 160 x 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 26
17. Sự lựa chọn của người tiêu dùng y 40 Tại rổ hàng A đường ngân sách tiếp xúc vớiø đường đẳng ích và không thể đạt được 30 mức thỏa mãn nào cao hơn do thu nhập có giới hạn A 20 Tại A: MRSxy = Px/Py = 0,5 U2 Đường ngân sách 0 20 40 80 x 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 27
18. Sự lựa chọn của người tiêu dùng  Phối hợp tối ưu:  Là phối hợp mà đường ngân sách tiếp xúc với đường đẳng ích.  Là phối hợp mà độ dốc của đường đẳng ích bằng độ dốc của đường ngân sách 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 28
19. Sự lựa chọn của người tiêu dùng  Phối hợp tối ưu:  Độ dốc của đường đẳng ích = Độ dốc của đường ngân sách Dy/Dx = - Px / Py Mà MRSxy = - Dy/Dx  Người tiêu dùng đạt thỏa dụng tối đa với rổ hàng có: MRSxy = Px/Py 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 29
20. Sự lựa chọn của người tiêu dùng  Với 2 điểm trên cùng một đường đẳng ích thì: MUx*Dx + MUy*Dy = 0  Sắp xếp lại: MUx/MUy = - Dy/Dx Do: MRSxy = -Dy/Dx  Nên có thể viết: MRSxy = MUx/MUy 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 30
21. Sự lựa chọn của người tiêu dùng  Khi người tiêu dùng đạt thỏa dụng tối đa : MRSxy = Px/Py  Nên điều kiện tối ưu có thể viết: MUx/MUy = Px/Py  hay: MUx/Px = MUy/Py 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 31
22. Sự lựa chọn của người tiêu dùng  Để đạt lợi ích cao nhất (hữu dụng tối đa), người tiêu dùng phải phân bổ ngân sách có hạn của mình để mua các loại hàng hoá, dịch vụ với số lượng mỗi thứ sao cho hữu dụng biên mỗi đồng chi tiêu cho các hàng hóa, dịch vụ khác nhau phải bằng nhau.  Điều này được gọi là nguyên tắc cân bằng biên. 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 32
23. Giải pháp góc y A Giải pháp góc xuất hiện tại B. U1 U2 U3 x B 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 33
24. Sự lựa chọn của người tiêu dùng Giải pháp góc Giải pháp góc là trường hợp người tiêu dùng chọn rổ hàng thiếu một loại hàng hóa nào đó.  Giải pháp góc phát sinh khi đường đẳng ích cắt trục tung hoặc trục hoành.  MRSxy ≠ PX/PY  Người tiêu dùng có tối đa hóa độ thỏa dụng? 15. 10. 2015 Đặng Văn Thanh 34