Giáo trình Thống kê doanh nghiệp nông nghiệp (Phần 2) - Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội

Nội dung text: Giáo trình Thống kê doanh nghiệp nông nghiệp (Phần 2) - Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội

1. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Giátrịsảnxuấtcủadoanhnghiệp Doanhthu Giátrịsản Doanhthu Chênhlệch Doanh tiêuthụsản phẩmtự cácphế (cuốikỳđầu thudo phẩm sảnxuất,tự phẩm,phế kỳ)sảnphẩm cho (sảnxuất tiêudùng liệuthu tồnkhotạiDN, thuê chínhvsản đ−ợctính hồithựctế hnghoáđang máy xuấtphụ theoquy cósử trênđ−ờngbán móc, khôngđua địnhđặc dụngv ch−athuđ−ợc thiếtbị đ−ợcvề biệt bánra tiền,nửathnh ngnhphù (C) phẩm,sảnphẩm hợp) (B) dởdang,công (E) (A) cụ,môhìnhtự chế (D) Hình4.5:cácbộphậnhợpthnhgiátrịsảnxuấtcủadoanhnghiệptrongnăm Côngthứctínhgiátrịsảnxuấthoạtđộnglâmnghiệpnh−sau: GO=A+B Trongđó: A: Doanhthutiêuthụsảnphẩmhnghoávalaovụthuộclâmnghiệp B:Chênhlệchgiátrị(cuốinămđầunăm)củasảnphẩmtồnkho,hnggửibántrênđ−ờng ch−thuđ−ợctiềnvsảnphẩmdởdang. d.Giátrịsảnxuấtcủahoạtđộngxâydựngcơbản Giátrịsảnxuấtcủahoạtđộngxâydựngcơbảnbaogồm: GO=A+B+C Giátrịsảnxuấtcủabộphậnxâydựngvlắpráp(A) Giátrịsảnxuấtcủacáccôngviệckhảosát,thiếtkếcôngtrình (B) Giátrịsảnxuấtcủacôngviệcsửachữalớnnhcửavvậtkiếntrúc (C ) Trongđó: A=A 1+A 2 B=B 1+B 2 C=C 1+C 2 A1 : Giátrịcôngtrình B1 : Giátrịcôngviệckhảosát, C1 : doanhthuvềsửa xâylắpđhonthnh thiếtkếđhonthnhtrong chữalớnnhcửavật trongkỳ. kỳ. kiếntrúc trongkỳ. A2: Chênhlệchgiátrị B2: Chênhlệchgiátrị(cuối C2: Chênhlệchgiátrị (cuốinămđầunăm) nămđầunăm)củacáccông (cuốinămđầunăm) củacáccôngtrìnhxây trìnhkhảosátthiếtkếdởdang củacácchiphísữachữa lắpdởdang lớnch−ahonthnh. Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 67
2. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Trongthựctế,khixácđịnhgiátrịsảnxuấtcáchoạtđộngxâydựngcơbảnng−ờitacòntình theoph−ơngphápphânphốinh−sau: GO=Z+T+M Trongđó: Z:Giáthnhxâylắp,khảosát,thiếtkế,sửachữalớnnhcửavvậtkiếntrúc. T:ThuếphảinộpdocáchoạtđộngXDCB M:Lợinhuậnthuần e.Giátrịsảnxuấtcủahoạtđộnggiaothôngvậntải GO=A+B Trongđó: A: doanhthuvềvậnchuyển,bốcxếphnghoá,hnhkhách,hnhlý B: Doanhthuchothuêcácph−ơngtiệnvậntải,bếnbi,l−ukho,l−ubi,tiếnnhậnđ−ợcdo phạtviphạmhợpđồng. f.Giátrịsảnxuấtcủahoạtđộngth−ơngnghiệp Hoạtđộngth−ơngnghiệplnhữnghoạtđộngnốitiếpcủaquátrìnhsảnxuấtdiếnratronglĩnh vựl−uthônghnghoá.Tuycáchoạtđộngth−ơngnghiệpkhôngtạoracủacảivậtchấtnh−ng hoạtđộng củanó lm tăngthêm giátrị sảnphẩm.Vì vậy, giá trịsản xuất của hoạt động th−ơngnghiệpchỉđ−ợctínhphầngiátrịtăngthêmgiữabánravmuavo. Từnguyêntắctínhnóitrênph−ơngphápxácđịnhgiátrịsảnxuấthoạtđộng Th−ơngnghiệpnh−sau: GO=A+M+TD Trongđó: A:Chiphíl−uthông T:Thuếhnghoáthựchiện M:libánhng D:Phívậnchuyểnthuêngoi Hoặc GO=B–PD Trongđó: B:Doanhsốbánra D:Phívậnchuyểnthuêngoi P:Giávốnhngbánra g.Giátrịsảnxuấtcủahoạtđộngchínhquyền,đonthểtrongdoanhnghiệp Hoạtđộngchínhquyền,đonthểtrongdoanhnghiệpbaogốm: Quảnlýchínhquyền(Bangiámđốc,cácbộphânquảnlýchínhquyềntừđội,tổ,phòng, ban trongdoanhnghiệp). HoạtđộngĐảng,đonthể Hoạtđộngcủabảovệdoanhnghiệp Hoạtđộngnghiêncứukhoahọc,thínghiệm. Ph−ơngphápxácđịnhgiátrịsảnxuấtcủacáchoạtđộngnóitrênnh−sau: GO=A+B+C+D A:Chiphívậtchất:xăng,dầu,điện,n−ớc,vănphòngphẩm chocánbộlmnhiệmvụ B:Phítrảdịchvụb−uđiện,ytếvcácphíkhác C: L−ơngvcáckhảonthulaokhácchocánbộhoạtđộngtrongcáclĩnhvựcnêutrên D:HaomònTSCĐdùngchocáchoạtđộngnóitrên. *Thídụ:TìnhhìnhsảnxuấtcủadoanhnghiệpchèMộcChâunămbáocáonh−sau. Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 68
3. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Bảng4.3: ĐVT:triệuđ TT Chỉtiêu Kếhoạch Thựchiện 1 Giátrịsảnl−ợngchèbúpt−ơi 800 850 2 Giátrịchèđen 1000 950 3 Giátrịchèđenchếbiếnbằngnguyênliệucủa 200 350 CôngtychèPhúHộ Tr.đó:Giátrịchèbúpt−ơicủaCTchèPhúHộ 120 200 4 SửachữalớnTSCĐdocôngnhântựlm 50 80 5 Giátrịcôngtrìnhxâydựngx−ởngsấychèbúp 200 200 t−ơiđhonthnh 6 Thunhậpdovậnchuyểnthuêbênngoi 20 30 8 Giátrịchèđenbánchocôngnhân 25 15 9 Giátrịchèvcácnguyênliệuđầukỳ 30 50 10 Giátrịsảnphẩmvnguyênliệucuốikỳ 40 80 Yêu cầu : hy tính v đánh giá mức độ hon thnh kế hoạc về giá trị sản xuất của doanh nghiệpchèMộcChâunămbáocáo. Giải :vậndụngcáchtínhgiátrịsảnxuấtcủacáchoạtđộngnôngnghiệp,côngnghiệpxây dựngcơbảngiátrịsảnxuấtcủadoanhnghiệpcheMộcChâuđ−ợcxácđịnhnh−sau: Kỳkếhoạch: GO=800+1000+(200–120)+50+200+20+25+(4030)=2185triệuđồng Kỳthựchiện: GO=850+950+(350–200)+80+200+30+15+(8050)=2305triệuđồng 2305 Mứcđộhonthnhkếhoạch=x100=105,49% 2185 2.2.3.Giátrịgiatăng(giátrịtăngthêmVA:ValueAdded) 2.2.3.1.Kháiniệm,ýnghĩa *Kháiniệm :Giátrịgiatănglmộtbộphậncủagiátrịsảnxuấtthểhiệnphầnkếtquảlao độnghữuíchdohoạtđộngsảnxuấtvdịchvụcủadoanhnghiệpmớitạoratrongmộtkhoảng thờigiannhấtđịnh(th−ờngtínhcho1năm). Nóchỉbaogồmphầngiátrịmớiđ−ợctạoranêngọilgiátrịtăngthêm. Xemxéttheocácyếutốcấuthnh,giatrịgiatăngcủadoanhnghiệpbaogồm: Thứnhất :Thunhậpcủang−ờilaođộng(thunhậplầnđầucủang−ờilaođộng).Cụthểl: Tiềnl−ơng,tiềncông Tiền th−ởng: th−ởng phát minh sáng kiến, th−ởng hon thnh v−ợt mức, th−ởng về từng thnhtíchmng−ờilaođộngđạtđ−ợc. Cáckhoảntríchnộpbảohiểmxhội,bảohiểmytếmdoanhnghiệptrảthaychong−ờilao động. Cáckhoảntrợcấpmdoanhnghiệphoặccơquanbảohiểmtrảthayl−ơngnh−nghỉốm,nghỉ thaisản,trợcấpkhókhăn Chiphíđidulịch,thămquanmdoanhnghiệptrảchong−ờilaođộng. Tiềnphụcấpcôngtácphí(khôngkểtiềntuxe,tiềnthuêchỗở). Thứhai :Khấuhaotisảncốđịnh Thứba :Thuếsảnxuất,baogồmcácloạithuếđánhvosảnxuấtnh−thuếmônbi,thuếdoanh thu,thuếtiêuthụđặcbiệt,thuếxuấtkhẩu,cácloạilệphícoinh−thuế. Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 69
4. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Thứt−: Li(lỗ)củadoanhnghiệp.đâylphầnligộpmdoanhnghiệpthuđ−ợctrongsản xuấtkinhdoanh(th−ờnggọilthunhậplầnđầucủadoanhnghiệp). Lithuầncủadoanhnghiệp=ligộp–chiphíbánhngchiphíquảnlý–thuếthunhập củadoanhnghiệp,thuếtisản–lisuấttiềnvay * ýnghĩa: Giátrịgiatăngphảnánhtổnghợptonbộthnhquảcủadoanhnghiệptrongmộtthờigian nhấtđịnh Giátrịgiatănglcơsởđểdoanhnghiệpthựchiệntáisảnxuất,cảithiệnmứcsốngcho ng−ờilaođộngvtínhthuếgiátrịgiatăng. Giátrịgiatăngcònlcơsởđểtínhtổngphẩmsảntrongn−ớc(GDP)hoặcthunhậptrong n−ớc(GDI). 2.2.3.2.Cáchtính *Nguyêntắctính:T−ơngứngvớimỗihoạtđộngsảnxuấthaydịchvụtrongdoanhnghiệp chúngtacógiátrịsảnxuấtvchiphítrunggiancủanó.Vìvậy,giátrịgiatăngcủadoanh nghiệpltổnggiátrịgiatăngcủacáchoạtđộngsảnxuấtvdịchvụcótrongdoanhnghiệp. *Ph−ơngpháptính:theo2ph−ơngpháp. Ph−ơngphápthứnhất:Tínhtheoph−ơngphápsảnxuất VA=GO–IC Trongđó:GOlgiátrịsảnxuất;IClchiphítrunggian Ph−ơngphápthứhai:Tínhtheoph−ơngphápphânphối VA=V+C 1+T+M Trongđó: V:Thunhậplầnđầucủang−ờilaođộng. C1:KhấuhaoTSCĐ T:Thuếsảnxuấtdoanhnghiệpphảitrả M:Thunhậplầnđầucủadoanhnghiệp(ligộp) Chúý:Tùytheocáchtổchứchạchtoáncủadoanhnghiệp(hạchtoánđộclập,hạchtoánbáo sổhoặckhôngthựchiệnhạchtoánchitiết)mph−ơngpháptínhgiátrịgiatăngápdụngcho phùhợp. Hiệnnaycácdoanhnghiệpgiađinh,dokhôngtáchđ−ợctiềncôngcủalaođộnggia đìnhvtiềnlihoạtđộngsảnxuấtmng−ờitath−ờngdùngkháiniệmthunhậphỗnhợp. 2.2.4.Chiphítrunggian(IC:ItermediateCost) 2.2.4.1.Kháiniệm,ýnghĩa Chiphítrunggianlmộtbộphậncấuthnhcủagiátrịsảnxuất,baogồmtonbộchiphí th−ờngxuyênvềvậtchất,chiphídịchvụđ−ợcsửdụngtrongquátrìnhsảnxuấtrasảnphẩm vậtchấtvdịchvụcủadoanhnghiệptrongmộtthờikỳnhấtđịnh(th−ờnglmộtnăm). Chiphítrunggiancủatondoanhnghiệpbằngtổngchiphítrunggiancủatừnghoạtđộngsản xuấtvdịchvụcótrongdoanhnghiệp. Chiphítrunggiancủatừnghoạtđộngsảnxuấtvdịchvụbaogồmcáckhoảnsau:(Bảng4.4 ): Chúý: TrongchiphítrunggiankhôngbaogồmkhấuhaoTSCĐ Nhữnghaohụt,tổnthấtnguyênvậtliệutrongquátrìnhsảnxuấtkinhdoanhchỉđ−ợctính vochiphítrunggiacủadoanhnghiệpphầntrongđịnhmức,phầnngoiđịnhmứctínhvo phầngiảmtíchluỹtisảncủadoanhnghiệp. Chiphítrunggiantínhtheogiáthựctế(=giámua+chiếtkhấuth−ơngnghiệp+c−ớcphí vậnchuyểntừnơimuađếnnơisửdụng). Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 70
5. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ 2.2.4.2.Chiphítrunggiancủamộtsốhoạtđộngchủyếu 1)Chiphítrunggiancủahoạtđộngnôngnghiệp Chiphítrunggiancủahoạtđộngnôngnghiệplnhữngchiphívậtchấtvdịchvụđ−ợcsử dụngđểsảnxuấtrasảnphẩmnôngnghiệp.Cụthể: Bảng4.4: Chiphítrunggian Chiphívậtchất Chiphídịchvụ Nguyênvậtliệuchính,phụ,bánthnh Côngtácphícủacánbộđicôngtác phẩmmuangoi Tiềnthuênh,máymócthiếtbị,máytính,sửa chữacáccôngtrìnhkiếntrúc Nhiênliệu,độnglực Tiềnthuêdịchvụpháplý Phân bổ giá trị công cụ nhỏ thuộc Tiền đo tạo, bồi d−ỡng nâng cao trình độ TSLĐ nghiệpvụchocánbộvng−ờilaođộng Chiphívậtchấtkhác(thuốcphòngtrừ Tiền trả cho các tổ chức quốc tế, nghiên cứu dịchbệnh,phânbón,chấtkíchthích khoahọc Tiềnthuêquảngcáo Nhữnghao hụt mát mát về nguyên, vật Tiền trả vệ sinh môi tr−ờng, phòng cháy, chữa liệu,TSLĐdocácbiếncốthốngth−ờng cháy,bảovệ hoặcrủirobấtth−ờng Tiền trả c−ớc phí vận chuyển, b−u điện, bảo hiểmnhn−ớcvềtisảnvantonsảnxuất Tiềnchitrảchocácdịchvụkhácnh−in,chụp, dụng cụ quần áo bảo hộ lao động, lệ phí ngân hng,tiếpkhách *Chiphívậtchất : Giốngcâytrồng Phânbóncácloại(phânhữucơ,vôcơ,visinh) Vôibónruộngvcáchoáchấtdùngchocảitạođồngruộng; Thuốcphòngvchữabệnhchocâytrồngvgiasúc; Điện,nhiênliệuvchấtđốt; Vậtliệu Thứcănchochănnuôi; Dụngcụnhỏ; Sửachữath−ờngxuyêncáccôngcụsảnxuấtnhỏvTSCĐ Cácchiphívậtchấtkhác *Chiphídịchvụ Côngtácphí,đotạobồid−ờngnângcaotrìnhđộng−ờilaođộng Thuêcybừa,vậntải,sứckéo,sứcvậtlmviệc;thuênh Trảtiềnthuỷlợiphí,thuỷnôngnộiđồng; Phíbảohiểmtrồngtrọtvchănnuôi Chiphívềdịchvụvbảohiểmnhn−ớc,dịchvụngânhng,dịchvụb−uđiện; Chiphíchohộinghị,tiếptân,côngtácphí,chiphíđotạo,bảovệmôitr−ờng,chiphícho quảngcáo; Phânbổvềchiphíchungvềhoạtđộngvănhoá,thểthao,ytế,bảovệsứckhoẻ; Chiphídịchvụkhác; Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 71
6. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ 2)Chiphítrunggiancủahoạtđộngcôngnghiệp Chiphítrunggiancủahoạtđộngcôngnghiệplnhữngchiphívậtchấtvdịchvụđ−ợcsử dụngđểsảnxuấtrasảnphẩmthuộcngnhcôngnghiệp.Cụthể: *Chiphívậtchất: Nguyênvậtliệuchính,phụ; Nhiênliệuvđộnglực; Dụngcụbảohộlaođộng; Cácchiphívậtchấtkhác * Chiphídịchvụ: Côngtácphí Tiềnthuêmáymóc,thiếtbị,vậnchuyển,thuêkhác Tiềnchitrảchocácdịchvụngânhng,b−uđiện,pháplý Phíbảohiểmsảnxuất; Phítrảdịchvụmôitr−ờng Tiềnsửachữath−ờngxuyêncôngcụvTSCĐ Chiđotạovbồid−ỡngnghiệpvụ; Dịchvụvềphòngcháy,chữacháyvbảovệsảnxuất; Chiphíchoquảngcáo; Phânbổcácchiphíchungchocáchoạtđộngvănhoá,thểthao,ytế Chiphídịchvụkhác 3)Chiphítrunggiancủahoạtđộnglâmnghiệp Chiphítrunggiancủahoạtđộnglôngnghiệpltonbộnhữngchiphívậtchấtvdịchvụ phucvụchoviệctrồng,nuôid−ỡng,chămsóctubổ,cảitạorừngtrồngvrừngtựnhiên,chi phíchoviệckhaitháclâmsảnvcáchoạtđộnglâmnghiệpkhác.Cụthể: *Chiphívậtchất: Chiphígiốngcâytrồng Chiphânbóncácloại Chithuốcphòngtrừsâubệnh Chiphínguyênnhiênvậtliệu,điệnnăngdùngchohoạtđộnglâmnghiệp; Chiphívậtchấtkhác. *Chiphídịchvụ: Thuêvậntải,nhx−ởng,máymócthiếtbị, Dịchvụb−uđiện,ngânhng,bảohiểm; Côngtácphí Dịchvụbảovệrừng,phòngcháy,chữacháy; Chiphíquảngcáo Chiphíđotạo,bồid−ỡngcánbộ,côngnhân; Chiphívềdịchvụyetê,vănhoá,thểthao,môitr−ờng Chisửachữath−ờngxuyêncôngcụvTSCĐ Cácchiphídịchvụkhác. 4)Chiphítrunggiancủahoạtđộngxâydựng Chiphítrunggiancủahoạtđộngxâydựngbaogồmtonbộchiphívềvậtt−,độnglựcvdịch vụphụcvụchoquátrìnhsảnxuấtrasảnphẩmthuộcngnhxâydựng.Cụthể: *Chiphívậtchất: Chiphívềnguyên,nhiên,vậtliệuvđộnglực Chiphívậtrẻtiềnmauhỏng Chiphívậtchấtchothămdòkhảosátvthiếtkế; Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 72
7. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Chiphívậtchấtchoduytu,bảod−ỡngcácthiếtbịmáymoc; Chiphívậtchấtcholántrạitạmthời; Chiquầnáobảohộlaođộng,antonlaođộng; Chiđiệnn−ớc; Chiphívậtchấtkhác. *Chiphídịchvụ: Thuêmáymóc,thiếtbịphụcvụthicông; Thuêthămdo,khảosátthiếtkế(nếucó) Chiphívềhộinghị,tiếpkhách,côngtácphí; Phídịchvụngânhng,bảohiểm,bồid−ỡngnghiệpvụ Thiệthạitrongsảnxuấtdongừngsảnxuất,hỏnglmlạinhiềulầnvcácnguyênnhânkhác; Chiphídịchvụkhác. 5)Chiphítrunggiancủahoạtđộnggiaothôngvậntải Chiphítrunggiancủahoạtđộnggiaothốngvậntảiltonbộnhữngchiphívậtchấtvdịch vụđ−ợcsửdụngtrongquátrìnhsảnxuấtvđ−ợchạchtoánvogiáthnhhoặcchiphísản xuấtcủangnh.Cụthể: *Chiphívậtchất: Chiphísămlốp; Chiphívềvậtliệu,nhiênliệu,độnglực; Chiphísửachữath−ờngxuyêncáccôngcụvTSCĐ; Chiphívậtchấtkhác. *Chiphídịchvụ: Thuêsửachữath−ờngxuyên,máymóc,thiếtbị,nhx−ởng Dịchvụbảohiểm,phòngcháychữacháy; Phânbổchiphíquảnlýchung Chihộinghị,côngtácphí,bồid−ỡngnângcaotrìnhđộ Chiphídịchvụkhác. 6)Chiphítrunggiancủahoạtđộngth−ơngnghiệp Chiphítrunggiancủahoạtđộngth−ơngnghiệpltonbộnhữngchiphívậtchấtvdịchvụ đ−ợcchichoquátrìnhmuabán,chọnlọc,đónggóiđểthựchiệnl−uthônghnghoámdoanh nghiệpđchira.Cụthể: *Chiphívậtchất: Nguyênvậtliệuchính,phụchoviệcbaogóivbảoquảnsảnphẩm Chiphícáccôngcụsảnxuấtnhỏ; chiphívậtchấtkhác. *Chiphídịchvụ: Thuêvậntải,bốcxếp,củahng Dịchvụngânhngvtíndụng; Chiếtkhấubánhngvgiảmgiáhngbán; Haohụt Chiphíquảngcáo;hộinghị,bồid−ỡngnângcaotrìnhđộng−ờibánhng Lệphíthịtr−ờng,bảohiểm,phòngcháy Chiphídịchvụkhác 7)Chiphítrunggiancủahạotđộngchínhquyền,đonthể Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 73
8. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Chiphítrunggiancủahoạtđộngchínhquyển,đonthểltonbộcácchiphívậtchấtvdịch vụphụcvụchohoạtđộngcủachínhquyền,đonthểvđđ−ợctiêudùngtrongquátrìnhtổ chứcthựchiệncáchoạtđộngđó.Cụthể: * Chiphívậtchất: Chiđiện,n−ớc,xăngdầu,vănphòngphẩm,nghiệpvụphí Sửachữath−ờngxuyênTSCĐ Chiquầnáolmviệc(nếucó) Chiphívậtchátkhác. *Chiphídịchvụ: Dịchvụb−uđiện,vậntải,phòngcháychữacháy; Côngtácphí Chiphídịchvụkhác. 2.2.5.Giátrịgiatăngthuần(NVA:NetValueAdded) *Kháiniệm :Giátrịgiatăngthuầnlmộtbộphậncủagiátrịgiatăngsaukhiđkhấutrừ khấuhaotisảncốđịnh.Giátrịgiatăngthuầnbiểuhiệntonbộgiátrịmới,thựctếdoanh nghiệpsángtạoratrongnămcủatấtcảcáchoạtđộngsảnxuấtvdịchvụ. Xétcácyếutốcầuthnh,giátrịgiatăngthuầnbaogồm: NVA=V+M Trongđó:V:Thunhậplầnđầucủang−ờilaođộng. M:Thunhậplầnđầucủadoanhnghiệp(ligộp) *ýnghĩa : Giátrịgiatăngthuầncũngphảnảnhkếtquảtổnghợpnhấtnhữngcốgằngcủadoanhnghiệp trongtổchức,quảnlýsảnxuấtvdịchvụ.Giátrịgiatăngthuầnngycngtăngchúngtỏ doanhnghiệpkhôngngừngpháttriểncảvềchiềurộngvchiềnsâu. Giátrịgiatăngthuầnlcơsởtrựctiếpđểdoanhnghiệpcảithiệnmứcsốngchong−ờilao động,đònggópchoxhộivmởrộngcácquỹcủadoanhnghiệp(quỹmởrộngsảnxuất,quỹ khenth−ởng,quỹcôngích) *Cáchtính NVA=VA–C 1 ởtrênchúngtađnghiêncứubachỉtiêuthểhiệnkếtquảsảnxuấtcủadoanhnghiệplgiátrị sảnxuất,chiphítrunggianvgiátrịgiatăng.Bachỉtiêunycómốiquanhệkháchặtchẽ,có thểquansátquasơđồsau: Giátrịsảnxuất(C 1+C 2+V+M) Giátrịgiatăng(C 1+V+M) Chiphítrunggian(C 2) KhấuhaoTSCĐ(C 1) Giátrịgiatăngthuần (V+M) Hình4.6.:Mốiliênhệgiữagiátrịsảnxuất,chiphítrunggian vgiátrịgiatăng Thídụ:CótiliệusauđâycủadoanhnghiệpnhỏPhúThịnhchănnuôigiacầmnămbáocáo nh−sau:( Bảng4.5) Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 74
9. Thốngkêkếtquảsảnxuấttrongdoanhnghiệp ___ Yêucầu:Hytínhgiátrịsảnxuất,chiphítrunggianvgiátrịgiatăngcủadoanhnghiệpnăm báocáo? Giải: *Tìnhgiátrịsảnxuấtcủadoanhnghiệp GO=(500x20)+(3000x0.7)+(1200x100)=132100ngnđồng(132,1tr.đ) *Tínhchiphítrunggian: IC=10+22+10+15+4+3+2=66triệuđồng *Tínhgiátrịgiatăng VA=132,1–66=66,1triệuđồng NVA=66,1–20=46,1triệuđồng Bảng4.5: TT Diềngiải ĐVT Sốl−ợng 1 Khốil−ợngsảnphẩmtiêuthụ 1.1. Sảnl−ợngthịt Tấn 500 1.2. Sảnl−ợngtrừng 1000quả 3000 1.3. Sốl−ợngggiống 1000con 200 1.4. Sốđầuconchuyểnsinhsản con 1000 2. Giábán 2.1 Thịthơi 1000đ/kg 20 2.2 Trứng đ/quả 700 2.3 Ggiốngsinhsản 1000/con 100 3. Chiphí 3.1 Giống Tr.đ 10 3.2 Cám Tr.đ 32 3.3 Thứcănhỗnhợp Tr.đ 20 3.4 Thứcănbổxung Tr.đ 15 3.5 Thuốcthúy Tr.đ 4 3.6 Vácxin Tr.đ 3 3.7 Chiphídịchvụ Tr.đ 2 3.8 KhấuhaoTSCĐ Tr.đ 20 2.2.6.Tổnggiátrịsảnphẩmhnghoácủadoanhnghiệp *Kháiniệm :Tổnggiátrịsảnphẩmhnghoácủadoanhnghiệpltonbộgiátrịsảnphẩm hnghoámdoanhnghiệpđsảnxuấthonthnhcóthểđ−aratraođổitrênthịtr−ờng. *Ph−ơngphápxácđịnh: Vềnộidungkinhtếgiátrịsảnphẩmhnghoábaogồm: Giátrịsảnphẩmvậtchấtđsảnxuấthonthnhbằngnguyênvậtliệucủadoanhnghiệp(sản phẩmchính,sảnphẩmphụ,nửathnhphẩmđbánhoặcchuẩnbịbán); Giátrịchêbiếnsảnphẩmvậtchấtđhonthnhbằngnguyênvậtliệucủang−ờiđặthng; Giátrịcáccôngviệcdịchvụđhonthnhtrongkỳbáocáôchng−ờithuêlm(sửachữa thiếtbị,TSCĐ,sảnxuấtvậtliệuxâydựngtạicôngtr−ờng,dịchvụvậntải ) Chúý: +Đốivớihoạtđộngnôngnghiệpchỉtínhnhữngnôngsảnhnghoáđ−ợcđemtraođổitrênthị tr−ờng,khôngtínhcácsảnphẩmtựsảntựtiêudùng. Tr ưng ði h c Nụng nghi p Hà N i – Giỏo trỡnh Thng kờ Doanh nghi p Nụng nghi p 75