Bài giảng Hình ảnh X quang u xương

Nội dung text: Bài giảng Hình ảnh X quang u xương

1. HÌNH ẢNH X QUANG U XƯƠNG MỤC TIÊU 1- Trình bày được hình ảnh x quang của u xương lành tính 2- Trình bày được hình ảnh x quang của u xương ác tính ThS Chu Văn Đặng
2. 1. U XƯƠNG LÀNH TÍNH 1.1 Nang xương (kyste) Hình ảnh x quang là một hình khuyết sáng bờ đồng đều , mỏng và liên tục . Có nhiều loại nang - Nang đơn độc :Thường có ở các đầu xương , vùng xương có nang có thể bị rạn nứt hoặc gãy nhưng không bao giờ có phản ứng màng xương và chỉ có một nang duy nhất - Nang ký sinh trùng : Phần nhiều do sán chó Echinococus. Hình ảnh x quang giống như nang đơn độc, nhưng thấy ở nhiều nơi trong xương - Nang răng : Hình nang thương do u men răng khu trú ở chân răng hoặc xung quanh chân răng ThS Chu Văn Đặng
3. 1.2 U xương lành tính Thường thấy ở các xương sọ, mặt, chi - Chỗ xương có u rộng ra , dày lên có độ cản quang đồng đều giống như vùng xương lân cận. - Khối xương mọc thêm cũng thấy rõ thớ xương và được bao boc bởi vỏ xương với đương viền liên tục và rõ nét . - Nguyên nhân : thường do : gẫy xương , viêm xương , rối loạn phát triển xương ThS Chu Văn Đặng
4. 1.3 U sụn U sụn thương tiềm tàng , đôi khi phát hiện khi xương bị gãy , u sụn thường đơn độc . Số ít trường hợp có ở nhiều nơi , hay xuất hiện ở đốt ngón tay ngón chân , ở xương dài Vì tổ chức sụn không cản quang , nên u sụn biểu hiện bằng vùng không cản quang tròn hay bầu dục thường ở trung tâm , đồng đều hay lấm tấm những hình vôi hoá nhỏ , có bờ viền rõ với hình vỏ xương mỏng và thườn xương có hình bọt , đôi khi u sụn có vách ngăn thành ô nhỏ như trong kén xương ThS Chu Văn Đặng
5. ThS Chu Văn Đặng
6. 1.4 U tế bào khổng lồ Chỉ gặp ở người trưởng thành , hay gặp ở vùng đầu xương dài Hình ảnh x quang thấy : -U giống như hình nang lớn có nhiều vách ngăn thành nhiều hốc ( giống như bọt xà phòng ) - Đầu xương bị tổn thương phồng to ra , vỏ xương mỏng nhưng đường viền liên tục đều và rõ nét , không bao giờ có hình viêm màng xương - Khi u tế bào khổng lồ bị ác tính hoá ta thấy : vỏ xương bị phá huỷ , u ăn lan sang cả phần mềm và có thể lan toả sang các vùng ThS Chuxương Văn Đặng lân cận
7. 2 .U XƯƠNG ÁC TÍNH 2.1 Saccôm tạo xương ( ostéosarcome ) Là u ác tính của xương hay gặp sau u tuỷ . Gồm có 2thể : a Saccôme không cốt hoá ( thể tiêu huỷ) U làm tiêu huỷ xương tạo nên những hình khuyết tròn hay bầu dục trong vùng đầu xương , lan rất nhanh sang xương xốp và phần mềm . Đầu xương trống rỗng và dễ gãy , vỏ xương có thể bị phá huỷ Đôi khi vùng ngoại vi có thể có hình cựa gà , trung tâm thương tổn có thể có một vài bè xương phát triển thẳng góc với trục lớn của xương tạo thành hình" cỏ cháy" biểu hiện vỡ vỏ xương và xâm lấn phần mềm , thường là do nguyên nhân ác tính. ThS Chu Văn Đặng
8. b Saccôme cốt hoá hay gặp nhất : thể này lại được chia ra làm hai thể: Thể đặc xương : Hình tổn thương mờ đậm đôi khi rải rác có vài chỗ sáng , đường viền mờ không rõ nét . U phát triển nhanh làm xương phình to và mất kiến trúc xương bình thường , đường viền vỏ xương nham nhở không đều , hình u giống như cái súp lơ ăn vào phần mềm ThS Chu Văn Đặng
9. Thể đặc xương Thể tiêu hủy ThS Chu Văn Đặng
10. Thể màng xương : Giai đoạn đầu chỉ thấy hình gợn trong ở vỏ xương, màng xương bong ra Dần dần vỏ xương bị phá huỷ theo chiều sâu và chiều rộng, đồng thời có nhiều phản ứng ở màng xương tạo nên những vết đậm từ xương mọc ra tua tủa, những gai nhọn thẳng góc với thân xương. Tổ chức u lan rộng ra phần mềm tạo nên những hình mờ rải rác gọi là hình cỏ cháy trên phim ThS Chux quangVăn Đặng