Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 5: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam, về xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân - Lê Văn Thai

Nội dung text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 5: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam, về xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân - Lê Văn Thai

1. 1.4. Đảng Cộng sản Việt Nam phải lấy chủ nghĩa Mác- Lênin "làm cốt". Theo Hồ Chí Minh, "Không có lý luận cách mệnh, thì không có cách mệnh vận động " “Đảng muốn vững thì phải có chủ nghia làm cốt” “ Chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin ” Mặt khác, Hồ Chí Minh cũng lưu ý: Nắm vững chủ nghĩa Mác - Lênin là nắm tinh thần của chủ nghĩa Mác - Lênin, nắm vững lập trường, quan điểm, phương pháp, biết vận dụng c.n. Mác - Lênin.
2. 1.5. Đảng vừa là người lãnh đạo, vừa là đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Đảng phải thường xuyên chăm lo củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân Đảng được nhân dân thừa nhận là đảng duy nhất có vai trò lãnh đạo cách mạng Việt Nam Đảng phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân. Đảng không có lợi ích gì ngoài lợi ích của giai cấp, của dân tộc. Ngày nay, Đảng ta là Đảng cầm quyền. Phải coi xây dựng Đảng là then chốt, đảm bảo cho Đảng ngang tầm với nhiệm vụ cách mạng.
3. 1.6. Đảng phải thường xuyên tự chỉnh đốn, tự đổi mới Sứ mạng lịch sử của Đảng là to lớn Lịch sử đấu tranh của Đảng rất vẻ vang Uy tín của Đảng trong nhân dân rất cao Để mãi mãi xứng đáng là một Đảng cách mạng chân chính, Đảng luôn luôn tự chỉnh đốn, tự đổi mới, ra sức làm tốt công tác xây dựng Đảng. Nội dung chỉnh đốn, đổi mới Đảng:  Đảng phải trong sạch, vững mạnh về ba mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức.  Đảng viên có đủ phẩm chất, năng lực  Hệ thống tổ chức Đảng phải chặt chẽ
4. Tập thể lãnh đạo,cá nhân phụ trách Tự phê bình Tâp trung Kỉ luật nghiêm minh và phê bình dân chủ tự giác Đoàn kết thống nhất Những nguyên tắc xây dựng Đảng
5. Người chỉ rõ:  Sống trong xã hội, mỗi cán bộ, đảng viên đều chịu mọi tác động ảnh hưởng của xã hội, Phải học cái tốt, phát huy mặt tốt Phải lọc bỏ cái xấu, Phải rèn luyện tu dưỡng thường xuyên  Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Người thấy rõ hai mặt của quyền lực một mặt quyền lực tạo sức mạnh to lơn để thực hiện nhiệm vụ cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới mặt khác quyền lực là điều kiện dẫn đến tha hoá, biến chất cán bộ, nếu không tu dưỡng rèn luyện tốt
6. "Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân".
7. Sơ đồ: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước Nhà nước Nhà nước Xây dựng Nhà nước mang bản pháp nhà nước của dân, chất GCCN quyền có trong sạch có tính nhân vững do dân, hiệu lực vì dân dân và tính pháp lý mạnh, có dân tộc mạnh mẽ hiệu quả
8. II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN 2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước của dân, do dân, vì dân Vấn đề cơ bản của chính quyền là ở chổ nó thuộc về ai, phục vụ quyền lợi cho ai Theo Hồ Chí Minh,  Nhà nước của chúng ta là nhà nước của dân: Mọi quyền bính là của toàn thể nhân dân Nhân dân uỷ quyền cho các đại diện được bầu Nhân dân có quyền miễn nhiệm nếu đại biểu không thực hiện tốt nhiệm vụ.
9.  Nhà nước của chúng ta là nhà nước do dân: Nhân dân đấu tranh giành chính quyền; Nhân dân xây dựng nên chính quyền; Nhân dân ủng hộ, giúp đỡ nhà nước; Nhân dân góp ý phê bình, xây dựng nhà nước.  Nhà nước của chúng ta là nhà nước vì dân: Nhà nước phục vụ lợi ích cho nhân dân; Trong nhà nước đó, cán bộ từ Chủ tịch trở xuống đều là “công bộc” của dân, phải thực hiện: Việc gì có lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì có hại cho dân, ta phải hết sức tránh Cán bộ nhà nước vừa là người dẫn đường, vừa là người đầy tớ của nhân dân
10. 2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự thống nhất giữa bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và tính dân tộc của nhà nước a) Nhà nước là thành tố cơ bản của hệ thống chính trị. Nó luôn mang bản chất giai cấp Khi nói nhà nước của dân, do dân, vì dân không có nghĩa là nhà nước phi giai cấp. "Nhà nước của ta là Nhà nước dân chủ nhân dân dựa trên nền tảng liên minh công nông, do giai cấp công nhân lãnh đạo". Như vậy, nhà nước của ta mang bản chất giai cấp công nhân.
11. Bản chất giai câp công nhân của nhà nước thể hiện:  Do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo,  Tính định hướng lên chủ nghĩa xã hội,  Nguyên tắc tổ chức cơ bản là tập trung dân chủ Lưu ý: Nói Nhà nước dân chủ, nhưng Người không ngại khẳng định mặt chuyên chính của Nhà nước.
12. b) Bản chất giai cấp của Nhà nước thống nhất với tính nhân dân, tính dân tộc  Vì: Lợi ích giai cấp thống nhất với lợi ích dân tộc Có giải phóng dân tộc mới giải phóng giai cấp triệt để.  Thể hiện: + Nhà nước ta ra đời là thành quả đấu tranh cách mạng của mọi tầng lớp nhân dân qua nhiều thế hệ + Nhà nước bảo vệ lợi ích của nhân dân, lấy lợi ích của dân tộc làm nền tảng. + Vừa ra đời, nhà nước đã tổ chức cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện để bảo vệ thành quả cách mạng.
13. 3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước pháp quyền có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ a) Theo Hồ Chí Minh, một nhà nước có hiệu lực pháp lý là một nhà nước hợp hiến Ngay sau ngày tuyên bố độc lập (3/9/1945), Bác Hồ đã nhấn mạnh "Chúng ta phải có một hiến pháp dân chủ. Tôi đề nghị Chính phủ tổ chức càng sớm càng hay cuộc tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu". Ngày 20/9/1945, Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Uỷ ban dự thảo hiến pháp. Trong hoàn cảnh rất khó khăn, cuộc tổng tuyển cử được tién hành khá sớm (6/1/1946).
14. b) Nhà nước pháp quyền có hiệu lực mạnh là nhà nước quản lý đất nước bằng pháp luật và phải làm cho pháp luật có hiệu lực trong thực tế Ngay từ năm 1919, Nguyễn ái Quốc đã đòi TD Pháp phải bãi bỏ chế độ cai trị bằng sắc lệnh mà thay thế bằng các đạo luật.  Người có công lớn trong việc xây dựng hệ thống pháp luật. Người hết sức chăm lo đưa pháp luật vào cuộc sống, tạo cơ chế bảo đảm cho pháp luật được thi hành, xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát việc thi hành đó. Hồ Chí Minh luôn luôn nêu gương trong việc khuyến khích nhân dân phê bình, giám sát công việc của CP.
15. c) Để xây dựng nhà nước pháp quyền có hiệu lực, Hồ Chí Minh chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm xây dựng một đội ngũ cán bộ, viên chức nhà nước Tiêu chuẩn cơ bản của công chức nhà nước:  Cán bộ Nhà nước phải có trình độ văn hoá, am hiểu pháp luật, phải biết quản lý nhà nước (Người đã khéo tuyển chọn, dào tạo, bồi dưỡng cán bộ; đặt ra quy chế công chức Nhà nước )  Cán bộ Nhà nước phải có đạo đức cần kiệm, liêm, chính, có tinh thần phục vụ nhân dân Theo Người, cán bộ dù có năng lực đến đâu mà không đủ phẩm chất thì không thể dùng được
16. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh, hiệu quả Xây dựng Nhà nước cách mạng trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu quả là mối quan tâm thường xuyên của Hồ Chí Minh. Đây là một cuộc đấu tranh gian khổ, khó khăn, lâu dài, quyết liệt. Muốn đấu tranh thắng lợi, phải huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sử dụng các biện pháp về tư tưởng và tổ chức, pháp luật và kinh tế. Trong đó Người nhấn mạnh hai nội dung cơ bản:
17. a) Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức Chính trị Hồ Chí Minh là một nền chính trị đạo đức; và đạo đức cao nhất  Người thường xuyên nhắc nhở, giáo dục tinh thần, ý thức phục vụ nhân dân  Người là tấm gương về tinh thần phục vụ Pháp luật và đạo đức quan hệ khăng khít với nhau. Pháp luật là một biện pháp để khẳng định chuẩn mực đạo đức  Người sớm ban hành pháp luật  Kiên quyết trừng trị “quan cách mạng”
18. b) Kiên quyết chống ba thứ giặc nội xâm là tham ô, lãng phí, quan liêu Người chỉ rõ + Tác hại của “ba thứ giặc” đó + Quan hệ giữa đánh “thù trong” và giặc ngoài Không thể nói đến một nhà nước trong sạch, vững mạnh, hiệu quả nếu như không kiên quyết, thường xuyên đẩy mạnh cuộc đấu tranh để chặn đứng, tiến tới tiêu diệt tận gốc những nguyên nhân sâu xa đã gây nên nạn tham ô, lãng phí, quan liêu
19. III. XÂY DỰNG ĐẢNG VỮNG MẠNH, LÀM TRONG SẠCH BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 1. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng ta thật sự là Đảng của đạo đức và văn minh, tiêu biểu cho trí tuệ, danh dự và lương tâm của dân tộc. 2. Phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường pháp chế XHCN, xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh. 3. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước; gắn liền xây dựng, chỉnh đốn Đảng với cải cách bộ máy hành chính
20. Kiểm tra 30 phút Hồ Chí Minh từng nói: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết Thành công, thành công, đại thành công” Từ nhận thức tầm quan trọng của chiến lược đại đoàn kết, liên hệ thực tiến cách mạng, anh (hay chị) làm rõ ý nghĩa của câu nói trên.