Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ - Chương 1: Đại cương về tài chính - Trường Đại học Thủ Dầu Một

NỘI DUNG CHƯƠNG 1
I. Khái quát sự ra đời và phát triển của tài chính.
II. Bản chất của tài chính.
III. Chức năng của tài chính.
IV. Hệ thống tài chính.
V. Chính sách tài chính quốc gia Việt Nam. 
pdf 14 trang hoanghoa 09/11/2022 6760
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ - Chương 1: Đại cương về tài chính - Trường Đại học Thủ Dầu Một", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pdfbai_giang_ly_thuyet_tai_chinh_tien_te_chuong_1_dai_cuong_ve.pdf

Nội dung text: Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ - Chương 1: Đại cương về tài chính - Trường Đại học Thủ Dầu Một

  1. 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 1. Khái niệm chính sách tài chính quốc gia. 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia.  Chính sách tài chính quốc gia là hệ thống các quan điểm chủ a. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia. trương, biện pháp của nhà nước trong việc sử dụng các công cụ b. Các quan điểm cơ bản xây dựng chính sách tài chính quốc gia. tài chính – tiền tệ để tác động vào quá trình hình thành và vận động của hệ thống tài chính và các quan hệ giữa chúng nhằm hướng vào thực hiện những mục tiêu kinh tế - xã hội đã được vạch ra trong chiến lược phát triển từng giai đoạn của đất nước.  Thông qua chính sách tài chính quốc gia, nhà nước thực hiện khai thác, động viên và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài chính để kích thích tối đa sự vận động các nguồn lực khác của đất nước nhằm phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, ổn định môi trường kinh tế vĩ mô và nâng cao tiềm lực của nền tài chính quốc gia. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. a. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia. a. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia.  Khai thác và huy động tối đa các nguồn vốn trong nước, nguồn  Ổn định và lành mạnh hóa môi trường kinh tế vĩ mô, thúc đẩy vốn ngoài nước và phân phối, sử dụng có hiệu quả, làm tiền đề mạnh mẽ sự chuyển đổi nền kinh tế sang cơ chế thị trường có sự cho việc khai thác mọi tiềm năng về nhân lực và vật lực nhằm quản lý của NN phù hợp với bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. đảm bảo cho nền kinh tế phát triển với tốc độ nhanh và bền vững,  Về mặt tiền tệ: đồng thời đáp ứng được yêu cầu quốc phòng, an ninh và chiến  Kiểm soát và duy trì lạm phát ở mức hợp lý để từ đó có thể giảm lược phát triển con người, thực hiện CNH, HĐH đất nước. dần lãi suất khuyến khích đầu tư tăng trưởng kinh tế.  Chính sách tài chính quốc gia phải hướng vào việc tạo vốn và sử  Ổn định giá trị đồng tiền, tiến tới thiết lập tính chuyển đổi đồng dụng vốn có hiệu quả trong toàn xã hội; tăng nhanh sản phẩm xã tiền Việt Nam. hội, điều tiết quan hệ tích lũy tiêu dùng theo hướng nâng dần tỷ lệ tích lũy. Tạo vốn và sử dụng vốn có hiệu quả là những vấn đề  Thực hiện chính sách tỷ giá hối đoái linh hoạt, phù hợp với trạng đang được Đảng và CP đặc biệt quan tâm. thái cán cân thanh toán. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. a. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia. b. Các quan điểm cơ bản xây dựng chính sách tài chính quốc gia.  Về mặt tài chính:  Chính sách tài chính quốc gia phải thúc đẩy quá trình đổi mới cơ chế  Khống chế và duy trì mức bội chi NS ở mức độ hợp lý, đảm bảo nguyên quản lý tài chính mà vấn đề có tính quyết định là đổi mới chính sách tắc không phát hành tiền để bù đắp bội chi, không vay để chi cho tiêu quản lý và sử dụng NSNN, thuế, lãi suất, tỷ giá hối đoái theo hướng dùng thường xuyên, đồng thời phải duy trì tốc độ tăng chi cho tiêu dùng nâng cao hiệu quả và năng lực quản lý của NN, phát huy vai trò của các thấp hơn tốc độ tăng thu có tích lũy ngày càng cao cho đầu tư phát triển. công cụ tài chính – tiền tệ trong việc điều tiết và giám sát các mặt hoạt  Xây dựng và phát triển nguồn dự trữ tài chính (bao gồm cả ngoại tệ, động kinh tế - xã hội ở tầm vĩ mô. vàng bạc đủ mạnh để nhà nước chủ động can thiệp có hiệu quả vào  Chính sách tài chính quốc gia phải hướng vào việc mở rộng khả năng và nền kinh tế vĩ mô khi có biến động lớn. tăng nhanh tốc độ tạo vốn bằng nhiều hình thức và biện pháp đa dạng  Nâng cao vai trò quản lý điều tiết vĩ mô nền kinh tế của nhà nước thông khác nhau để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn đầu tư của nhà nước và xã qua việc sử dụng có hiệu quả các chính sách, luật pháp tài chính, các hội trên cơ sở coi trọng nguyên tắc nguồn vốn trong nước là quyết định công cụ tài chính – tiền tệ và cơ chế quản lý. các nguồn vốn nước ngoài là quan trọng. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: 11
  2. 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. b. Các quan điểm cơ bản xây dựng chính sách tài chính quốc gia. a. Chính sách tài chính công.  Xây dựng chính sách tài chính quốc gia phải phù hợp với quan b. Chính sách phát triển tài chính doanh nghiệp. điểm phát triển nền kinh tế thị trường và chính sách hội nhập kinh c. Chính sách phát triển các định chế tài chính. tế. Đặc biệt chú trọng việc hình thành và phát triển TTTC để mở d. Phát triển thị trường tài chính. rộng và đẩy nhanh tốc độ giao lưu vốn trong nền kinh tế, tạo điều kiện tiến tới hòa nhập thị trường tài chính trong nước với thị trường tài chính quốc tế.  Quản lý nền tài chính quốc gia bằng hệ thống luật pháp, tăng cường kiểm tra, thanh tra tài chính, làm cho kỷ cương tài chính được chấp hành nghiêm chỉnh. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. a. Chính sách tài chính công. a. Chính sách tài chính công.  Chính sách thu NSNN.  Chính sách thu NSNN.  Chính sách chi NSNN.  Trong chính sách thuế phải hình thành một cơ cấu thuế hợp lý nhằm  Chính sách cân đối và xử lý bội chi ngân sách. tăng cường nguồn thu và vai trò điều tiết vĩ mô của nhà nước.  Chính sách vay nợ nước ngoài.  Chính sách thuế phải góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng  Chính sách quản lý và phân cấp ngân sách. cường đầu tư đổi mới công nghệ đáp ứng yêu cầu CNH trong điều kiện Việt Nam hội nhập vào khu vực và thế giới.  Hệ thống thuế phải đơn giản, ổn định, mang tính luật pháp cao và có sự tương đồng với khu vực và thông lệ quốc tế.  Hoàn thiện cơ chế hành thu, tạo ra sự chuyển biến về chất trong chính sách thuế và tương đồng với khu vực về trình độ quản lý. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. a. Chính sách tài chính công. a. Chính sách tài chính công.  Chính sách chi NSNN.  Chính sách cân đối và xử lý bội chi ngân sách.  Tôn trọng kỷ luật tài chính tổng thể.  Khống chế mức bội chi NSNN dưới mức 5% GDP.  Nâng cao hiệu quả trong phân bổ nguồn lực.  Các khoản thu NSNN cần được xác định trên cơ sở tăng trưởng chắc  Đảm bảo tính hiệu quả trong hoạt động. chắn và ổn định.  Đẩy mạnh chính sách xã hội hóa các quan hệ tài chính trong chi NS.  Để tăng cường tính chủ động, tính hiệu quả, hạn chế tình trạng thu theo  Gắn kết chặt chẽ giữa nhóm chi thường xuyên và chi đầu tư trong phân thời vụ, trong cân đối NSNN phải có dự phòng. phối nguồn lực tài chính nhà nước.  Trong điều kiện hiện nay để đảm bảo tăng trưởng kinh tế cao và ổn định  Thực hành triệt để chính sách tiết kiệm chi NS để gia tăng nguồn vốn NSNN cần tiết kiệm trong chi tiêu dùng; ưu tiên cho đầu tư phát triển. đầu tư cho nhà nước.  NSNN chỉ bội chi cho đầu tư phát triển và phải được quản lý chặt chẽ,  Tăng chi NS cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng để đẩy nhanh tốc độ sử dụng có hiệu quả để có điều kiện trả nợ, không bội chi cho chi tiêu thu hút vốn của xã hội và đóng góp thiết thực vào tăng trưởng kinh tế. dùng thường xuyên. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: 12
  3. 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. gia. a. Chính sách tài chính công. a. Chính sách tài chính công.  Chính sách quản lý và phân cấp ngân sách.  Chính sách vay nợ nước ngoài.  Phân cấp NSNN phải đảm bảo tính thống nhất.  Vay nước ngoài phải đặt trong tầm kiểm soát của chính sách  Sự phân cấp quản lý NSNN phải đảm bảo tính phù hợp tương vĩ mô. ứng giữa chức năng của các cấp chính quyền nhà nước với nguồn NS để trang trải nhu cầu chi tiêu.  Cần chủ động tăng tốc độ tiến trình ODA.  Đổi mới quan hệ giữa NSTW và NS địa phương theo nguyên  Xúc tiến hình thành và phát triển thị trường phát hành trái tắc công bằng, hợp lý, ổn định và rõ ràng. phiếu chính phủ ra nước ngoài để chủ động tạo nguồn vốn  Từng bước thực hiện chính sách tài chính phi tập trung hóa TW, ngoại tệ cần thiết cho sự đầu tư phát triển đất nước. nâng dần quyền quyết định của chính quyền địa phương, trước mắt là các đô thị lớn, về quản lý NS và huy động vốn. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. gia. b. Chính sách phát triển tài chính doanh nghiệp. b. Chính sách phát triển tài chính doanh nghiệp.  Chính sách tạo vốn và sử dụng vốn.  Chính sách tạo vốn và sử dụng vốn.  Sử dụng linh hoạt các công cụ tài chính theo hướng khuyến khích mạnh mẽ các doanh nghiệp nâng cao khả năng tích tụ và mở  Các chính sách riêng đối với doanh nghiệp nhà nước. rộng vốn từ kết quả kinh doanh để tăng cường đầu tư phát triển sản xuất.  Hoàn thiện các chính sách, chế độ về phát hành cổ phiếu, trái phiếu, góp vốn liên doanh; chính sách cổ phần hóa, hợp tác kinh doanh trong và ngoài nước để khuyến khích mạnh mẽ các doanh nghiệp huy động từ dân cư, từ các tổ chức tín dụng trong nước, huy động vốn ngoài nước nhằm không ngừng tăng quy mô vốn của đơn vị. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. b. Chính sách phát triển tài chính doanh nghiệp. b. Chính sách phát triển tài chính doanh nghiệp.  Chính sách tạo vốn và sử dụng vốn.  Các chính sách riêng đối với doanh nghiệp nhà nước.  Đi liền với việc mở rộng các hình thức phát hành cổ phiếu, trái  Thay đổi cơ cấu sở hữu nhà nước thông qua chương trình đẩy phiếu, góp vốn liên doanh nhà nước thực hiện cho phép các mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước nhằm sắp xếp lại khu doanh nghiệp được chủ động sử dụng linh hoạt các loại vốn, các vực kinh tế nhà nước, giảm bớt một cách hợp lý số lượng các loại quỹ phục vụ kịp thời nhu cầu SXKD. doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực hoạt động không quan  Thực hiện chính sách bảo toàn và phát triển vốn bình đẳng cho trọng. các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế nhằm tạo điều  Ban hành các chính sách và cơ chế, đặc biệt là chế độ tài chính kiện cho các doanh nghiệp có được một môi trường cạnh tranh đối với các doanh nghiệp nhà nước. hợp lý và duy trì phát triển được vốn kinh doanh, hạn chế những rủi ro trong quá trình kinh doanh. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: 13
  4. 9/19/2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. b. Chính sách phát triển tài chính doanh nghiệp. c. Chính sách phát triển các định chế tài chính.  Các chính sách riêng đối với doanh nghiệp nhà nước.  Đẩy mạnh tiến trình cải cách hệ thống ngân hàng thương mại.  Thực hiện chính sách ưu đãi, thu hút các thành phần kinh tế trong  Nâng cao năng lực tài chính của hệ thống ngân hàng thương mại và ngoài nước đầu tư hiện đại hóa các doanh nghiệp nhà nước ở trong nước. một số ngành công nghiệp mũi nhọn nhằm nâng cao vị trí của các  Đẩy mạnh tiến trình tái cấu trúc ngân hàng và thành lập tập đoàn doanh nghiệp công nghiệp nhà nước. tài chính – ngân hàng.  Tổ chức lại hệ thống quản lý doanh nghiệp nhà nước theo đúng  Tăng cường mối liên kết và hợp nhất trong kinh doanh. chức năng quản lý nhà nước và đại diện chủ sở hữu về vốn của  Quản trị của các NHTM trong nước phải dần đạt chuẩn quốc tế. nhà nước tại doanh nghiệp.  Cải cách thể chế, tạo sân chơi bình đẳng cho các NH nước ngoài.  Đa dạng hóa các định chế phi ngân hàng. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. d. Phát triển thị trường tài chính. d. Phát triển thị trường tài chính.  Thị trường tiền tệ.  Thị trường tiền tệ.  Hoàn thiện khuôn khổ pháo lý của TT tiền tệ.  Thị trường vốn.  Nâng cao năng lực điều hành chính sách tiền tệ của NHNN.  Thị trường vốn.  Về TT trái phiếu. - Chính sách đa dạng hóa các chủ thể phát hành trái phiếu. - Thu hút và phát triển các “nhà kiến tạo thị trường”.  Về thị trường CK. - Hoàn thiện hoạt động của hai trung tâm giao dịch CK. - Khắc phục tình trạng thông tin bất cân xứng, nâng cao hiệu quả hoạt động của TTCK. - Từng bước tự do hóa TTCK. THU DAU MOT Môn học: THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: UNIVERSITY Giảng viên: TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT CHÚC CÁC BẠN HỌC TỐT! THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: 14