Bài giảng Giáo dục quốc phòng - Bài 4: Thuốc nổ - Nguyễn Hồng Thanh

Nội dung text: Bài giảng Giáo dục quốc phòng - Bài 4: Thuốc nổ - Nguyễn Hồng Thanh

1. 2.T¸c dông Tiªu diÖt sinh lùc ®Þch, ph¸ huû ph¬ng tiÖn chiÕn ®Êu, c«ng sù vËt c¶n cña ®Þch
2. 2.T¸c dông - Lµm nhiªn liÖu phãng, ®Èy vËt ®i xa, lµm lîng næ kÝch thÝch cho bom nguyªn tö - Sö dông thuèc næ ®Ó ph¸ ®Êt, ph¸ ®¸, lµm c«ng sù, khai th¸c gç
3. 3. Yªu cÇu khi sö dông - Ph¶i c¨n cø vµo nhiÖm vô, c¸ch ®¸nh, t×nh h×nh ®Þch, ®Þa h×nh, thêi tiÕt vµ lîng thuèc næ hiÖn cã ®Ó quyÕt ®Þnh c¸ch ®¸nh cho phï hîp. - ChuÈn bÞ chu ®¸o, b¶o ®¶m næ. - §¸nh ®óng môc tiªu, ®óng khèi lîng, ®óng lóc, ®óng ®iÓm ®Æt. - Dòng c¶m, b×nh tÜnh, hiÖp ®ång chÆt chÏ. - B¶o ®¶m an toµn.
4. 1.Thuèc g©y næ 2. Thuèc næ m¹nh 3. Thuèc næ võa 4.Thuèc næ yÕu
5. a. Thuèc g©y næ Fuymin¸t thuû ng©n - C«ng thøc hãa häc: HgON2 - NhËn d¹ng : Thuèc Fuymin¸t thuû ng©n tinh thÓ mµu tr¾ng hoÆc mµu tro, ®éc, khã tan trong níc l¹nh, tan trong níc s«i. - C¶m øng næ: RÊt nh¹y næ víi va ®Ëp, cä s¸t. - C¶m øng tiÕp xóc : T¸c dông m¹nh víi a xÝt, nÕu a xÝt ®Æc t¹o ra ph¶n øng næ. Khi tiÕp xóc víi nh«m sÏ ¨n mßn nh«m (ph¶n øng to¶ nhiÖt). DÔ hót Èm, khi bÞ Èm søc g©y næ kÐm hoÆc cã thÓ kh«ng næ, ®em sÊy kh« cã thÓ næ ®îc.
6. a. Thuèc g©y næ Fuymin¸t thuû ng©n - C¶m øng nhiÖt : DÔ b¾t löa, khi b¾t löa næ ngay, ë nhiÖt ®é 160oC-170oC tù næ. - C«ng dông: Lµm thuèc g©y næ trong c¸c lo¹i kÝp hoÆc ®Çu næ cña bom ®¹n. Thuèc g©y næ Fuymin¸t thuû ng©n Vỏ đồng
7. b. Thuèc g©y næ Az«tua ch× (sÐt ch×) - C«ng thøc hãa häc: Pb(N3)2 - NhËn d¹ng: Thuèc Az«tua ch× cã tinh thÓ mµu tr¾ng, h¹t nhá khã tan trong níc. - C¶m øng næ: Va ®Ëp cä s¸t kÐm nh¹y næ h¬n Fuymin¸t thuû ng©n. Søc g©y næ m¹nh h¬n Fuymin¸t thuû ng©n. - C¶m øng tiÕp xóc: T¸c dông víi ®ång vµ hîp kim ®ång. Ýt hót Èm h¬n Fuymin¸t thuû ng©n, khi bÞ Èm uy lùc næ gi¶m.
8. b. Thuèc g©y næ Az«tua ch×(sÐt ch×) - C¶m øng nhiÖt : §èt h¬i khã ch¸y, tù ch¸y vµ næ ë 310oC. Thêng ph¶i dïng thuèc kh¸c ®Ó måi löa khi g©y næ. - C«ng dông: Dïng lµm thuèc g©y næ nhåi trong kÝp, h¹t næ, ngßi næ c¸c lo¹i bom ®¹n. Thuèc g©y næ Az«tua ch× Vỏ nh«m
9. a. Thuèc næ m¹nh Hª x« gen KÝ hiÖu: RDX. - C«ng thøc hãa häc: C3H6N6O6 hay (CH2-N-NO2)3 - NhËn d¹ng : Thuèc Hª x« gen cã tinh thÓ mµu tr¾ng, kh«ng mïi vÞ, kh«ng tan trong níc. - C¶m øng næ: Nh¹y næ víi va ®Ëp cä s¸t. §¹n sóng tr- êng b¾n xuyªn qua næ. - C¶m øng tiÕp xóc : Kh«ng hót Èm, kh«ng t¸c dông víi kim lo¹i.
10. a. Thuèc næ m¹nh Hª x« gen - C¶m øng nhiÖt : Tù ch¶y ë nhiÖt ®é 200-203oC, ch¸y ë nhiÖt ®é 230oC, ch¸y trªn 1kg cã thÓ næ. - C«ng dông: Lµm thuèc næ måi ®Ó g©y næ c¸c lo¹i thuèc kh¸c. Nhåi trong kÝp ®Ó t¨ng thªm søc g©y næ. Pha trén víi c¸c lo¹i kh¸c lµm d©y næ hoÆc nhåi trong bom ®¹n. Thuèc næ m¹nh Hª x« gen
11. b. Thuèc næ m¹nh PentrÝt (Ten) - NhËn d¹ng : Thuèc PentrÝt cã tinh thÓ mµu tr¾ng, kh«ng tan trong níc. Thuèc kh«ng thuÇn chÊt (lÉn t¹p chÊt) cã thÓ tù bèc ch¸y vµ næ. - C¶m øng næ: Nh¹y næ víi va ®Ëp cä s¸t. §¹n sóng tr- êng b¾n xuyªn qua cã thÓ næ. - C¶m øng tiÕp xóc : Kh«ng hót Èm, kh«ng t¸c dông víi kim lo¹i.
12. b. Thuèc næ m¹nh PentrÝt (Ten) - C¶m øng nhiÖt : Tù ch¶y ë nhiÖt ®é 140- 142oC, ch¸y ë nhiÖt ®é 215oC. Ch¸y tËp trung trªn 1kg cã thÓ næ. - C«ng dông: Lµm thuèc næ måi ®Ó g©y næ c¸c lo¹i thuèc kh¸c. Nhåi trong kÝp ®Ó t¨ng thªm søc g©y næ. Pha trén víi c¸c lo¹i kh¸c lµm d©y næ hoÆc nhåi trong bom ®¹n.
13. a.Thuèc næ TNT (Trinitrotoluen) TNT - C«ng thøc hãa häc: C6H2(NO2)3CH3 - NhËn d¹ng : TNT lµ chÊt kÕt tinh mÇu vµng, t¸c dông cña ¸nh s¸ng mÆt trêi lµm cho TNT xÉm l¹i ng¶ n©u, vÞ ®¾ng ®éc, khi ch¸y khãi ®en cã mïi nhùa th«ng. - C¶m øng næ: §é nhËy næ ®èi víi t¸c ®éng c¬ häc rÊt thÊp, ®èi víi søc xuyªn cña ®¹n b¾n vµ t¸c dông va ®Ëp cña c¸c m¶nh bom, ®¹n kh«ng lµm cho TNT ch¸y hoÆc næ. Thuèc næ TNT r¬i tõ ®é cao bÊt kú xuèng ®Êt còng kh«ng næ ®îc. G©y næ tõ kÝp sè 6 trë lªn.
14. a.Thuèc næ TNT (Trinitrotoluen) TNT - C¶m øng tiÕp xóc : TNT rÊt Ýt hót Èm vµ Ýt hoµ tan trong níc, ®é hót Èm lín nhÊt kh«ng qu¸ 0,05%. TNT lµ chÊt kÐm ho¹t ®éng vÒ mÆt ho¸ häc vµ lµ chÊt trung tÝnh nªn nã kh«ng t¸c dông víi kim lo¹i, «-xÝt kim lo¹i, kÓ c¶ khi l¹nh còng nh khi ®un nãng. - C¶m øng nhiÖt : TNT cã ®é bÒn ho¸ häc cao, ë nhiÖt ®é thêng nã cã thÓ b¶o qu¶n trong thêi gian rÊt l©u, b¾t ®Çu bÞ ph©n huû ë nhiÖt ®é lín h¬n 1500C. NhiÖt ®é nãng ch¶y cña TNT lµ 810 C, nhiÖt ®é ch¸y 3000C, nhiÖt ®é næ 3500C.
15. a. Thuèc næ TNT (Trinitrotoluen) TNT §Æc trng n¨ng lîng næ cña T«-lÝt: §é nh¹y thÊp, uy lùc næ lín. Tèc ®é næ: D = 7000 m/s NhiÖt ®é næ: T0 = 34730C NhiÖt lîng næ: Qv = 1000 Kcal/Kg ThÓ tÝch khÝ: W = 685 l/Kg - C«ng dông: TNT ë d¹ng nguyªn chÊt ®îc sö dông ®Ó nhåi vµo c¸c lo¹i bom, ®Çu ®¹n ph¸o, ®Çu ®¹n tªn löa, lùu ®¹n vµ s¶n xuÊt c¸c khèi thuèc næ.
16. a. Thuèc næ TNT (Trinitrotoluen) TNT - C«ng dông: TNT ë d¹ng nguyªn chÊt ®îc sö dông ®Ó nhåi vµo c¸c lo¹i bom, ®Çu ®¹n ph¸o, ®Çu ®¹n tªn löa, lùu ®¹n vµ s¶n xuÊt c¸c khèi thuèc næ. ng l«i Lùu ®¹n ®¹n ph¸o
17. b. Thuèc næ dÎo C4 - Thµnh phÇn: gåm 85% Hª- x«- gen vµ 15% x¨ng CrÕp. - NhËn d¹ng : Mµu tr¾ng ®ôc, dÎo, mïi h¾c vÞ nh¹t. - C¶m øng næ: §é nhËy næ do va ®Ëp thÊp h¬n TNT, ®¹n sóng trêng b¾n qua kh«ng næ. G©y næ tõ kÝp sè 6 trë lªn. Tèc ®é næ ®¹t ®îc 7380m/s
18. b. Thuèc næ dÎo C4 - C¶m øng tiÕp xóc : Kh«ng t¸c dông víi kim lo¹i - C¶m øng nhiÖt : §èt khã ch¸y, ch¸y ë nhiÖt ®é 1900C , 2010C th× næ, b¾t löa nhanh, ch¸y kh«ng cã khãi. Ch¸y tËp trung (50Kg ) cã thÓ næ. - C«ng dông: §Æc trng n¨ng lîng cña thuèc næ dÎo t¬ng ®èi lín, ®iÒu kiÖn sö dông thuËn lîi nªn kh«ng nh÷ng ®îc sö dông trong qu©n sù mµ cßn ngay c¶ trong c«ng nghiÖp, ®Ó c¾t hay ph¸ c¸c vËt cã h×nh d¹ng phøc t¹p. VÝ dô: CÇn ph¸ c¸c dÇm cÇu, ph¸ c¸c bÖ ph¸o, bÖ tªn löa
19. a. Thuèc næ Nit¬r¸t am«n: - Thµnh phÇn hãa häc: Nit¬r¸t am«n lµ tªn gäi chung c¸c lo¹i thuèc næ cã thµnh phÇn chÝnh lµ Nit¬r¸t am«n. Mçi lo¹i tuú theo thµnh phÇn cÊu t¹o cã tªn gäi riªng nh: A- M«- NÝt, Amat«n, §iam«n, Am«ran. Thµnh phÇn chñ yÕu lµ Nit¬r¸t am«n trén víi chÊt næ phô hoÆc chÊt ch¸y kh¸c. - NhËn d¹ng : Nit¬r¸t am«n cã d¹ng tinh thÓ mÇu tr¾ng hoÆc vµng nh¹t (mÇu s¾c tuú theo chÊt pha trén). Khãi sau næ kh«ng ®éc. - C¶m øng næ: An toµn khi va ®Ëp cä s¸t.
20. a. Thuèc næ Nit¬r¸t am«n - C¶m øng tiÕp xóc : RÊt dÔ hót Èm, Èm th× vãn hßn l¹i. Thuèc bÞ Èm kh«ng næ , sÊy kh« cã thÓ næ ®îc. DÔ tan trong níc. T¸c dông m¹nh víi oxÝt kim lo¹i. DÔ bÞ ®«ng cøng khi bÞ nÐn chÆt, khã g©y næ, muèn g©y næ ph¶i cã thuèc næ måi. - C¶m øng nhiÖt : Khã ch¸y, dÝ löa vµo th× ch¸y rót löa ra th× t¾t, ë nhiÖt ®é1690C nãng ch¶y. - C«ng dông: Dïng nhiÒu trong ph¸ ®Êt, ®¸ b»ng c¸ch nhåi trong lç thuèc vµ thêng dïng lµm béc ph¸ ®µo ®êng hÇm v× khãi sau næ kh«ng ®éc. Dïng lµm thuèc ®Èy ®Ó phãng ®¸, phãng c¸c lîng næ. Gãi thµnh tõng thái dµi träng lîng 100 - 200 g.
21. b. Thuèc næ ®en - NhËn d¹ng : Lµ lo¹i thuèc hçn hîp ë d¹ng bét vôn mÇu ®en hoÆc xanh thÉm hay d¹ng viªn nhá. - C¶m øng næ: Va ch¹m m¹nh, ®¹n xuyªn qua hoÆc tia löa nhá còng cã thÓ lµm thuèc ch¸y vµ næ. G©y næ b»ng tia löa cña d©y ch¸y chËm trùc tiÕp vµo. Tèc ®é næ chËm, uy lùc næ kÐm nªn Ýt dïng trong ph¸ ho¹i. - C¶m øng tiÕp xóc : DÔ hót Èm, bÞ Èm nhiÒu kh«ng sö dông ®- îc. Thuèc Èm ®em hong kh« søc næ gi¶m. - C¶m øng nhiÖt : RÊt dÔ b¾t löa, nhiÖt ®é t¨ng ®ét ngét ®Õn 280oC cã thÓ g©y næ. - C«ng dông: Lµm thuèc dÉn löa trong d©y ch¸y chËm. Lµm thuèc phãng trong phãng ®¸, phãng m×n
22. Ph¬ng tiÖn g©y næ lµ nh÷ng dông cô mµ khi cã t¸c ®éng cña n¨ng lîng kÝch thÝch ban ®Çu ®¬n gi¶n, víi mét cêng ®é kh«ng lín còng cã thÓ t¹o ra xung lîng næ ®Ó kÝch thÝch thuèc næ næ ®îc. KÝp næ Nô xße D©y ch¸y chËm D©y næ
23. 1. Nô xße TÝnh n¨ng: Nô xße dïng ®Ó ph¸t löa ®èt ch¸y d©y ch¸y chËm hoÆc g©y næ kÝp (g©y næ trùc tiÕp). Nô xße ph¸t löa rÊt nh¹y, nhng còng dÔ hót Èm nªn ph¶i gi÷ g×n, b¶o qu¶n cÈn thËn.
24. 1. Nô xße CÊu t¹o Thanh giËt Nô xße D©y ch¸y chËm D©y giËt Thuèc ch¸y D©y KL xo¾n Vá Lç tho¸t khÝ
25. 2. D©y ch¸y chËm - D©y ch¸y lµ lo¹i d©y cã lâi thuèc ®en dïng ®Ó truyÒn tia löa ®Õn ®èt næ kÝp næ hoÆc ®èt ch¸y c¸c ho¶ cô kh¸c. - D©y ch¸y cã tèc ®é ch¸y trung b×nh kho¶ng 1cm/s gäi lµ d©y ch¸y chËm.
26. 2. D©y ch¸y chËm - D©y ch¸y chËm cã ®- êng kÝnh ngoµi kho¶ng 5-6mm, trong 1m d©y chøa kho¶ng 6g thuèc ®en. Chó ý: D©y ch¸y chËm lµm b»ng thuèc ®en nªn dÔ hót Èm vµ tèc ®é ch¸y kh«ng æn ®Þnh, v× vËy ph¶i ®Ó n¬i kh« r¸o, tr¸nh nãng, tr¸nh Èm. Khi cha sö dông hai ®Çu d©y ch¸y ph¶i bÞt kÝn, tríc khi sö dông ph¶i kiÓm tra tèc ®é ch¸y, kh¶ n¨ng bÐn löa.
27. 3. KÝp næ a. T¸c dông, ph©n lo¹i kÝp næ  T¸c dông: KÝp næ dïng g©y næ c¸c khèi thuèc næ hoÆc c¸c tr¹m truyÒn næ.  Ph©n lo¹i kÝp næ - C¨n cø vµo ph¬ng ph¸p g©y næ: KÝp næ thêng, kÝp næ ®iÖn. - C¨n cø vµo vËt liÖu lµm vá kÝp: KÝp ®ång, kÝp nh«m, kÝp giÊy. - C¨n cø vµo kÝch thíc: KÝp sè 1- 10
28. 3. KÝp næ b. KÝp næ thêng M¾t ngçng Mµng lôa phßng Èm Vá kÝp N¾p ®Ëy (b¸t kim lo¹i) Thuèc måi næ Thuèc næ m¹nh
29. 3. KÝp næ b. KÝp næ thêng Nguyªn lý ho¹t ®éng: Khi d©y ch¸y chËm ch¸y hÕt phôt löa vµo m¾t ngçng lµm cho thuèc ch¸y bªn trong ch¸y g©y næ kÝp.
30. 3. KÝp næ c. KÝp næ ®iÖn 4. D©y cuèng kÝp 5. N¾p nhùa hoÆc cao su 2. D©y tãc 3. Thuèc ch¸y 2 1. PhÇn gièng kÝp thêng 1
31. 3. KÝp næ c. KÝp næ ®iÖn * ¦u ®iÓm cña kÝp næ ®iÖn - §iÒu khiÓn næ ®îc c¸c khèi thuèc næ ë cù li xa. - G©y næ ®îc nhiÒu khèi thuèc næ cïng mét lóc. - Bé phËn måi ®iÖn vµ kÝp næ ®îc bÞt kÝn nªn cã thÓ sö dông ®îc ë c¶ nh÷ng n¬i Èm ít. * Nhîc ®iÓm cña kÝp næ ®iÖn - CÇn ph¶i cã nguån ®iÖn míi g©y næ ®îc. - KÝp næ ®iÖn kiÓu cÇu nèi dÔ bÞ ®øt, v× vËy tríc khi sö dông ph¶i kiÓm tra th«ng ®iÖn.
32. 3. KÝp næ * C¸c lo¹i kÝp næ ®iÖn  Måi löa ®iÖn kiÓu phãng ®iÖn: gåm 2 ®iÖn cùc ®Ó gÇn nhau (kho¶ng 0,1 - 0,5 mm). §iÖn ¸p lµm viÖc tõ 100 ®Õn 1000V.  Måi löa ®iÖn kiÓu tiÕp xóc: gåm 2 ®iÖn cùc ®Ó t¬ng ®èi xa nhau, trong thµnh phÇn thuèc ®· cã s½n c¸c chÊt dÉn ®iÖn nªn m¹ch ®iÖn ®îc khÐp kÝn khi nèi nguån. §iÖn ¸p lµm viÖc kho¶ng 10-15V.  Måi löa ®iÖn kiÓu cÇu nèi: gåm mét d©y kim lo¹i cã ®iÖn trë lín (cÇu nèi) nèi gi÷a 2 ®iÖn cùc, xung quanh cÇu nèi ®ã ®îc bao bäc bëi mét líp hoÆc mét hçn hîp thuèc måi. §iÖn ¸p cã thÓ tõ 3-15V nã ®îc sö dông kh¸ réng r·i kh«ng nh÷ng ®èi víi kÝp næ mµ ngay c¶ ®èi víi c¸c lo¹i h¹t löa ®iÖn.
33. - D©y næ dïng ®Ó truyÒn lµn sãng næ tõ kÝp næ ®Õn liÒu thuèc næ hoÆc chuyÒn lµn sãng næ gi÷a c¸c liÒu thuèc næ víi nhau. - Tèc ®é truyÒn næ 6.500m/s. - §êng kÝnh cña d©y næ kho¶ng 5,2 - 5,85mm. - Chó ý: + Kh«ng va ch¹m cä s¸t m¹nh, cã thÓ næ. + Kh«ng cuén thµnh vßng qu¸ nhá hoÆc lµm gÉy d©y næ dÉn ®Õn lâi thuèc bÞ vì, khi chuyÒn næ sãng næ bÞ ph©n t¸n + Khi cha dïng c¸c ®Çu d©y ph¶i bäc kÝn ®Ó phßng Èm + Kh«ng ph¬i n¾ng, kh«ng ®Ó gÇn löa vµ kh«ng ®Ó dÝnh x¨ng, dÇu, mì
34. 1. øng dông thuèc næ trong chiÕn ®Êu a. Lîng næ khèi - Lîng næ khèi lµ lîng næ cã h×nh d¹ng khèi a ch÷ nhËt hay h×nh trô ng¾n mµ c¹nh lín c nhÊt kh«ng gÊp qu¸ 3 lÇn c¹nh nhá nhÊt. b - Lµ lo¹i lîng næ cã t¸c dông ph¸ ho¹i lín, uy lùc tËp trung. Thêng sö dông ®Ó tiªu diÖt b sinh lùc ®Þch tËp trung, ph¸ ho¹i c«ng tr×nh nh l« cèt, cÇu, têng nhµ, hÇm ngÇm a b
35. 1. øng dông thuèc næ trong chiÕn ®Êu b. Lîng næ dµi - Lîng næ dµi lµ lîng næ do nhiÒu b¸nh thuèc xÕp l¹i, hoÆc dån thuèc bét thµnh mét khèi dµi mµ c¹nh lín nhÊt gÊp 3 lÇn c¹nh nhá nhÊt ( l > 3h ). - Lµ lo¹i lîng næ cã t¸c dông ph¸ ho¹i lín, khi næ uy lùc thuèc næ ph¸t triÓn nhanh theo chiÒu dµi nhng Ýt ë 2 ®Çu lîng næ thêng dïng ®Ó ph¸ c¸c lo¹i vËt c¶n nh: hµng rµo d©y thÐp gai, têng, b·i m×n, cña ®Þch ®Ó më ®êng cho bé ®éi ta xung phong tiªu diÖt ®Þch trong trËn ®Þa cña chóng. Khi cÇn thiÕt cã thÓ dïng ®Ó d¸nh ph¸ c¸c lo¹i môc tiªu kh¸c.
36. 1. øng dông thuèc næ trong chiÕn ®Êu c. Thñ ph¸o Lµ lîng næ khèi cã khèi lîng nhá (tõ 400g - 1000g). Trang bÞ phæ biÕn cho tõng ngêi cã thÓ ®Æt, nÐm, tung, l¨ng diÖt ®Þch tËp trung trong vµ ngoµi c«ng sù, trong nhµ trong hÇm ngÇm vµ ph¸ huû mét sè lo¹i ph¬ng tiÖn chiÕn tranh cña ®Þch.
37. 2. øng dông thuèc næ trong s¶n xuÊt a. Ph¸ ®Êt Lîng næ dïng ®Ó ph¸ ®Êt cã nhiÒu lo¹i. C¨n cø vµo hiÖn tîng næ vµ kÕt qu¶ næ ph©n thµnh c¸c lo¹i lîng næ sau: Lîng næ b¾n tung; lîng næ ph¸ om; lîng næ nÐn Ðp b. Ph¸ ®¸ - Ph¸ èp: Thêng tèn thuèc næ chØ vËn dông khi thêi gian ng¾n, kh«ng cã dông cô khoan, ®ôc lç nhåi thuèc næ (khi ph¸ díi níc ph¶I gãi lîng næ sao cho phßng Èm tèt vµ g©y næ b»ng kÝp ®iÖn, nÕu g©y næ b»ng kÝp thêng ph¶i tÝnh to¸n chiÒu dµi d©y ch¸y chËm ®¶m b¶o ®ñ chiÒu dµi cho ngêi g©y næ b¬I vµ bê hoÆc lªn thuyÒn an toµn.
38. 2. øng dông thuèc næ trong s¶n xuÊt b. Ph¸ ®¸ - Ph¸ tung, ph¸ om: Dïng choßng, bóa m¸y khoan thµnh lç c¾t ngang hoÆc c¾t chÐo c¸c thí ®¸, nhåi, lÌn thuèc næ vµ chÌn ®Êt ch¾c ch¾n ®Çy lç sau ®ã tiÕn hµnh g©y næ. c. Ph¸ c¸c vËt thÓ kh¸c - Ph¸ gç trßn, gç vu«ng, ch÷ nhËt vµ ph¸ c©y. - Ph¸ thÐp tÊm, thÐp èng, thÐp trßn, d©y c¸p. - Ph¸ c¸c vËt kiÕn tróc
39. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ a. C«ng t¸c chuÈn bÞ - KÝp: Ph¶i ®óng cì sè ®Þnh dïng vµ chÊt lîng tèt, kh«ng bÞ bÑp mÐo, han gØ - D©y ch¸y chËm: Ph¶i ®ñ chiÒu dµi vµ tèt, kh«ng bÞ long lâi thuèc, Èm, sïi vá - Nô xoÌ: Cßn nguyªn hép nhùa phßng Èm, kh«ng bÞ bÑp mÐo, d©y giËt cßn tèt - K×m bãp kÝp: NÕu kh«ng cã k×m bãp kÝp th× dïng k×m thêng, cã thÓ dïng giÊy ®Ó cuèn ®Öm ®¶m b¶o d©y ch¸y chËm chÆt vµo kÝp. - Ngoµi ra cßn cã: Dao con, miÕng kª, xµ phßng b¸nh.
40. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ b. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ  C¾t d©y ch¸y chËm §o vµ c¾t d©y ch¸y chËm theo chiÒu dµi ®· ®Þnh, dïng dao c¾t mét nh¸t kh«ng ®îc day. Tr- êng hîp ph¸t löa b»ng diªm, bïi nhïi th× ®Çu ph¸t löa ph¶i c¾t chÐo.
41. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ  L¾p d©y ch¸y chËm vµo kÝp Dïng sîi d©y mÒm hoÆc ngän cá non ®o chiÒu s©u tõ miÖng kÝp ®Õn m¾t ngçng råi ®¸nh dÊu vµo d©y ch¸y chËm, tay tr¸i cÇm kÝp, ngãn trá vµ ngãn gi÷a kÑp th©n kÝp, ngãn c¸i ®ì phÝa díi miÖng kÝp, miÖng kÝp quay vµo ngêi, tay ph¶i cÇm d©y ch¸y chËm, ngãn c¸i vµ ngãn trá gi÷ d©y ch¸y chËm c¸ch ®Çu d©y ch¸y chËm tõ 2,5 – 3cm, tõ tõ ®Èy d©y ch¸y chËm vµo kÝp cho tíi khi ch¹m m¾t ngçng. Kh«ng ®îc ®Èy m¹nh hoÆc xoay d©y ch¸y chËm.
42. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ  C¸ch bãp kÝp - Dïng k×m bãp miÖng kÝp ®Ó gi÷ chÆt d©y ch¸y chËm, chó ý: - Kh«ng ®îc ®Æt k×m qu¸ s©u vÒ phÝa ®¸y kÝp ®Ò phßng kÝp næ. - Kh«ng dïng r¨ng c¾n kÝp thay k×m, cã thÓ dïng k×m th- êng. - Kh«ng bãp kÝp qu¸ chÆt ®Ò phßng ®øt , gÉy lâi thuèc, sau ®ã dïng b¨ng dÝnh cuèn vµo miÖng kÝp hoÆc dïng s¸p, xµ phßng b«i kÝn miÖng kÝp ®Ó tia löa nô xoÌ kh«ng phôt löa trùc tiÕp vµo kÝp g©y næ kÝp.
43. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ  L¾p d©y ch¸y chËm vµo nô xoÌ §éng t¸c nh l¾p d©y ch¸y chËm vµo kÝp. L¾p xong nÕu cha dïng ngay th× ph¶i b¶o qu¶n trong tói nil«ng.
44. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ
45. 1. C¸ch ch¾p nèi ®å dïng g©y næ e. C¸c ph¬ng ph¸p g©y næ * KÝp næ thêng + G©y næ b»ng nô xoÌ: Tay tr¸i gi÷ ch¾c nô xoÌ, tay ph¶i giËt m¹nh th¼ng theo híng trôc nô xoÌ. + G©y næ b»ng bïi nhïi: Bïi nhïi thêng lµm b»ng sîi b«ng bÖn l¹i cã ®êng kÝnh 3-4mm, chiÒu dµi tuú theo sè lîng næ, ®ñ ®Ó gi÷ löa trong thêi gian g©y næ. * G©y næ b»ng kÝp næ ®iÖn + D©y dÉn ®iÖn: Ph¶i ®ñ ®é dµi, ph¶i ®îc kiÓm tra th«ng m¹ch vµ x¸c ®Þnh th«ng sè ®iÖn trë b»ng «m kÕ. + Nguån ®iÖn t¬ng øng víi tõng lo¹i kÝp.
46. 2. Gãi buéc lîng næ a. C¸ch tÝnh to¸n träng lîng thuèc næ C«ng thøc tÝnh: C = A B R3 C=A x B x R2 x L Trong ®ã: C: Träng lîng thuèc næ tÝnh b»ng Kg. A: HÖ sè tÝnh bÒn cña vËt liÖu. B: HÖ sè lÌn lÊp. R: B¸n kÝnh, chiÒu dµy vËt cÇn ph¸ tÝnh b»ng m. L: ChiÒu dµi vËt cÇn ph¸ tÝnh b»ng m
47. 2. Gãi buéc lîng næ B¶ng hÖ sè A Tªn vËt liÖu lµm c«ng sù HÖ sè A Têng bª t«ng cèt thÐp 5 Têng bª t«ng 1,8 Têng ®¸ héc x©y b»ng xim¨ng 1,45 Têng g¹ch v÷a xim¨ng 1,20 Têng bao c¸t 1,06 – 1,18
48. 2. Gãi buéc lîng næ B¶ng hÖ sè B Hệ số B C¸ch ®Æt thuèc Cã lÌn Kh«ng lÌn §Æt khèi thuèc ¸p s¸t mÆt ngoµi môc tiªu 5 9 §Æt 1/3 khèi thuèc trong hè 4,5 6 §Æt khèi thuèc trong hè 1,5 1,7 §Æt khèi thuèc vµo gi÷a chiÒu dµy môc tiªu 1,15 1,3 §Æt khèi thuèc vµo trong ®Êt (khi ph¸ mè cÇu) 1,5 1,7
49. 2. Gãi buéc lîng næ b. Yªu cÇu khi gãi buéc - Gãi buéc ph¶i chÆt, gän, dÔ mang v¸c vµ sö dông. - §ñ träng lîng ®· ®Þnh, h×nh d¸ng vµ kÝch thíc ph¶i phï hîp víi vËt cÇn ph¸. - Thuèc b¸nh xÕp s¸t nhau, thuèc bét ph¶i lÌn chÆt. - VÞ trÝ l¾p ®Æt ®å dïng g©y næ ph¶i thÝch hîp, thuËn tiÖn khi ph¸t löa. - B¶o ®¶m an toµn khi gãi buéc vµ vËn chuyÓn.
50. 2. Gãi buéc lîng næ c. C¸ch gãi buéc lîng næ khèi C¸ch gãi buéc lîng næ khèi b»ng thuèc b¸nh
51. 2. Gãi buéc lîng næ c. C¸ch gãi buéc lîng næ khèi C¸ch gãi buéc lîng næ khèi b»ng thuèc b¸nh - C¸ch gãi + R¶i v¶i bäc trªn mÆt ph¼ng. + XÕp thuèc thµnh h×nh khèi, lÇn lît gÊp mÐp v¶i thø nhÊt, mÐp v¶i thø hai c¸c gãc v¶i gÊp gän, ®Òu vµ kh«ng cém. + Buéc d©y: Mçi hµng thuèc Ýt nhÊt cã mét ®êng d©y däc, hai ®êng d©y ngang, khi buéc d©y kh«ng ®Ó d©y lät vµo khe gi÷a hai b¸nh thuèc.
52. 2. Gãi buéc lîng næ C¸ch gãi buéc lîng næ khèi b»ng thuèc bét - ChuÈn bÞ vËt chÊt : Nh khi gãi b»ng thuèc b¸nh, nhng thªm: + Thuèc bét. + Mét b¸nh thuèc Ðp 200 gram ®Ó lµm lç tra kÝp. + Khu«n gãi hoÆc xÎng, dao ®Ó ®µo lç lµm khu«n. + Chµy ®Ó lÌn thuèc.
53. 2. Gãi buéc lîng næ C¸ch gãi buéc lîng næ khèi b»ng thuèc bét - C¸ch gãi b»ng khu«n + §Æt d©y: §Æt hai d©y chÐo ch÷ thËp vu«ng gãc theo c¸c c¹nh cña khu«n, d©y bÎ gÊp khóc theo c¸c c¹nh cña khu«n. + §Æt v¶i: §Æt chÐo gãc víi khu«n. + LÌn thuèc: §æ tõng líp thuèc máng vµo khu«n, dïng chµy lÌn chÆt nhÊt lµ c¸c gãc. + GÊp v¶i: Theo thø tù nh gãi b¸nh, buéc hai d©y ®· ®Æt s½n, ®a thuèc ra khái khu«n.
54. 2. Gãi buéc lîng næ Gãi buéc lîng næ khèi vµo cäc n¹ng - Dïng d©y thõng buéc nót cæ chai ë ®Çu n¹ng. - §Æt lîng næ vµo n¹ng, buéc thµnh nót ch÷ nhÞ hoÆc sè 8 th¾t chÆt lîng næ vµo cäc n¹ng.
55. 2. Gãi buéc lîng næ L¾p ®å dïng g©y næ vµo lîng næ khèi - Khi cã lÖnh hoÆc s¾p dïng ®Õn th× l¾p ®å dïng g©y næ vµo lîng næ. - Khi dïng lîng næ ®Ó ®¸nh môc tiªu quan träng, nªn l¾p hai bé ®å g©y næ ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n næ.
56. 2. Gãi buéc lîng næ d. C¸ch gãi buéc lîng næ dµi Lîng næ dµi thêng ®îc chÕ s½n, trong trêng hîp ph¶i gãi ph¶i thùc hiÖn ®óng yªu cÇu.
57. 3. C¸ch mang v¸c vµ chän ®iÓm ®Æt lîng næ a. §éng t¸c mang, ®eo c¸c lo¹i lîng næ * Trong hµnh qu©n: mang, v¸c, ®eo. Chó ý kh«ng ®îc ®Ó ®å dïng g©y næ bÞ cä x¸t, va ch¹m vµo c¸c vËt kh¸c lµm g·y, háng hoÆc g©y næ nguy hiÓm. Trêng hîp cha cÇn thiÕt th× kh«ng l¾p ®å dïng g©y næ vµo lîng næ. NÕu ®· l¾p ®å dïng g©y næ vµo lîng næ ph¶i bäc kÜ, ®Ò phßng nguy hiÓm vµ chuÈn bÞ s½n ni l«ng ®Ò phßng ma lµm Èm ít lîng næ.
58. 3. C¸ch mang v¸c vµ chän ®iÓm ®Æt lîng næ * Khi ®i khom, ch¹y khom
59. 3. C¸ch mang v¸c vµ chän ®iÓm ®Æt lîng næ * Khi ®i khom, ch¹y khom
60. 3. C¸ch mang v¸c vµ chän ®iÓm ®Æt lîng næ *Khi ®i khom, ch¹y khom - Mang lîng næ dµi: ®eo sóng sau lng, tay tr¸i ngöa ®ì phÝa trªn lîng næ, tay ph¶i duçi th¼ng, c¸nh tay trªn cÆp lÊy lîng næ vµ bµn tay ®ì phÝa díi ®Çu lîng næ, «m gi÷ bé phËn g©y næ.
61. 3. C¸ch mang v¸c vµ chän ®iÓm ®Æt lîng næ *Khi ®i khom, ch¹y khom
62. 3. C¸ch mang v¸c vµ chän ®iÓm ®Æt lîng næ * Khi lª - Mang lîng næ khèi: Tay ph¶i cÇm phÇn trªn cäc n¹ng vµ cÆp lîng næ vµo h«ng ph¶i ®Ó lª. - Mang lîng næ dµi: Sóng ®eo sau lng, tay ph¶i choµng ra ngoµi ®ì ®o¹n trªn cña lîng næ. §o¹n díi cña lîng næ ®Æt trªn ®ïi tr¸i ®Ó lª.