Bài giảng Chương trình đào tạo cử nhân theo phương thức Elearning - Bài mở đầu: Đối tượng, phương pháp nghiên cứu và ý nghĩa học tập môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Nguyễn Thị Bích Thủy

Nội dung text: Bài giảng Chương trình đào tạo cử nhân theo phương thức Elearning - Bài mở đầu: Đối tượng, phương pháp nghiên cứu và ý nghĩa học tập môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Nguyễn Thị Bích Thủy

1. PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN HỆ THỐNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH Vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân CNXH và con tộc Đảng cộng đường quá sản độ lên CNXH Việt nam ở Việt Độc lập dân Nam tộc, dân chủ, CNXH Văn hóa, Xây dựng Đạo đức và nhà nước xây dựng của dân, do con người dân, vì dân mới Đại đoàn kết dân tộc và đại đoàn kết quốc tế v1.0012108210 11
2. 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 2.1. Đối tượng nghiên cứu 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu v1.0012108210 12
3. 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Quá trình vận động, hiện thực hóa trong thực tiễn cách mạng Việt Nam Độc lập dân tộc, dân Hệ thống quan điểm, lý luận trong toàn bộ di sản chủ, chủ nghĩa xã hội của Hồ Chí Minh Quá trình vận động, hiện thực hóa trong thực tiễn Cách mạng Việt Nam cách mạng Việt Nam Giải phóng dân tộc ® giải phóng giai cấp giải phóng con người Quá trình mang tính quy luậtcủa hai mặt thống nhất biện chứng: sản sinh tư tưởng và hiện thực hóa tư tưởng Hồ Chí Minh Đối tượng nghiên cứu v1.0012108210 13
4. 2.2. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨUCơ sở (khách quan và chủ quan) hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh 1 Các giá trị tư tưởng, lý luận của Hồ Chí Minh đối với kho tàng tư 6 Các giai đoạn hình thàn, phát triển tưởng, lý luận cách mạng thế 2 tư tưởng Hồ Chí Minh giới của thời đại Nhiệm vụ nghiên cứu Quá trình nhận thức, vận dụng, phát triển tư tưởng Hồ Nội dung, bản chất cách Chí Minh qua các giai đoạn 5 3mạng, khoa học, đặc điểm của cách mạng của Đảng và các quan điểm trong hệ thống Nhà nước ta tư tưởng Hồ Chí Minh 4 Vai trò nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam hành động của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam v1.0012108210 14
5. GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Câu hỏi : Khi nghiên cứu một vấn đề trong tư tưởng Hồ Chí Minh cần giải quyết những nội dung nào? Trả lời: 1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin . 2. Tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại -> Hồ Chí Minh tổng kết, chuyển hóa sâu sắc, tinh tế với một phương pháp khoa học, biện chứng để trở thành tư tưởng Việt Nam hiện đại. 3. Điều kiện cụ thể của nước ta 4. Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh 5. giá trị, ý nghĩa, sức hấp dẫn, sức sống lâu bền của tu tưởng Hồ Chí Minh v1.0012108210 15
6. BÀI TẬP TỰ NGHIÊN CỨU 1. Tìm hiểu những quan điểm cơ bản của hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh phản ánh trong: Tuyên ngôn độc lập (Việt Nam Dân chủ Cộng hòa). Bản tuyên ngôn độc lập của Việt Nam được Hồ Chí Minh soạn thảo, và đọc trước công chúng tại quảng trường Ba Đình ngày 2 tháng 9 năm 1945. Đây được nhiều người xem là bản tuyên ngôn độc lập thứ ba của lịch sử Việt Nam, sau bài thơ thần Nam Quốc Sơn Hà của Lý Thường Kiệt ở thế kỷ X và Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi viết năm 1428. 2. Phân tích những quan điểm đó thể hiện trong quá trình chỉ đạo thực tiễn cách mạng phong phú của Người. 3. Chứng minh những luận điểm đó được Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng, phát triển sáng tạo qua các giai đoạn cách mạng. v1.0012108210 16
7. 3. MỐI QUAN HỆ VỚI MÔN HỌC NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN VÀ MÔN HỌC ĐƯỜNG LỐI CÁCH MẠNG CỦA ĐCSVN Tư tưởng Hồ Chí Minh với tư cách Nguồn gốc tư tưởng, lý luận trực tiếp là bộ phận nền tảng tư tưởng, quyết định bản chất cách mạng, khoa kim chỉ nan hành động của Đảng học của tư tưởng Hồ Chí Minh Chủ nghĩa Mác – Lênin đặt nền móng Cơ sở khoa học với Chủ nghĩa Mác cơ sở thế giới quan, phương pháp - Lênin luận v1.0012108210 17
8. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 2 Quan hệ giữa Môn học tư tưởng Hồ Chí Minh với môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin và môn Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam là quan hệ như thế nào? a. Quan hệ phụ thuộc, rằng buộc b. Quan hệ nguyên nhân, kết quả c. Quan hệ biện chứng thống nhất, chặt chẽ d. Quan hệ tách rời, độc lập nhau ĐÁP ÁN: (c) v1.0012108210 18
9. 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Cơ sở phương pháp luận Đảm bảo sự thống nhất nguyên tắc tính đảng và tính khoa học Quan điểm thực tiễn và nguyễn tắc lý luận gắn liền với thực tiễn PHƯƠNG PHÁP LUẬN Quan điểm lịch sử - cụ thế Quan điểm toàn diện và hệ thống Quan điểm kế thừa và phát triển v1.0012108210 19
10. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 3 Câu nói sau khẳng định nguyên tắc phương pháp luận nào trong nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh: “Thống nhất giữa lý luận và thực tiễn là một nguyên tắc căn bản của chủ nghĩa Mác - Lênin. Thực tiễn không có lý luận hướng dẫn thì thành thực tiễn mù quáng. Lý luận mà không có liên hệ với thực tiễn là lý luận suông”. a. Đảm bảo sự thống nhất nguyên tắc tính đảng và tính khoa học. b. Quan điểm thực tiễn và nguyễn tắc lý luận gắn liền với thực tiễn. c. Quan điểm lịch sử - cụ thế. d. Quan điểm toàn diện và hệ thống. ĐÁP ÁN: (b) v1.0012108210 20
11. 5. Ý NGHĨA CỦA VIỆC HỌC TẬP MÔN HỌC ĐỐI VỚI HỌC VIÊN 5.1. Nâng cao năng lực tư duy lý luận và phương pháp công tác 5.2. Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng và rèn luyện bản lĩnh chính trị v1.0012108210 21
12. BÀI TẬP TỰ NGHIÊN CỨU 1. Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong toàn Đảng, toàn dân được Bộ Chính trị đưa ra trong Chỉ thị, thời gian nào? 2. Nội dung của cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh nhằm làm cho toàn Đảng, toàn dân nhận thức sâu sắc vấn đề gì? v1.0012108210 22
13. TÓM LƯỢC CUỐI BÀI • Khái niệm “ Tư tưởng”, trong thuật ngữ “ Tư tưởng Hồ Chí Minh”, có ý nghĩa ở tầm khái quát triết học. • Quá trình nhận thức của Đảng ta về tư tưởng Hồ Chí Minh: được đánh dấu một cột mốc quan trọng trong nhận thức của Đảng tại Đại hội VII và Đại hội XI, xác định khá toàn diện và có hệ thống những vấn đề cốt yếu thuộc nội hàm khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cơ sở định hướng cơ bản để đưa ra định nghĩa tư tưởng Hồ Chí Minh. • Đối tượng nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh là quá trình mang tính quy luật, bao gồm hai mặt thống nhất biện chứng: sản sinh tư tưởng và hiện thực hóa tư tưởng theo mục tiêu độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. • Cơ sở phương pháp luận khi nghiên cứu, giảng dạy, học tập môn học tư tưởng Hồ Chí Minh: Bảo đảm sự thống nhất nguyên tắc tính đảng và tính khoa học; Quan điểm thực tiễn và nguyên tắc lý luận gắn liền với thực tiễn; Quan điểm lịch sử - cụ thể; Quan điểm toàn diện và hệ thống; Quan điểm kế thừa và phát triển. • Đối với học viên, người tri thức tương lai, nhất trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa , hiện đại hóa đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức hội nhập quốc tế, việc nghiên cứu và học tập tư tưởng Hồ Chí Minh tại sao lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng: Nâng cao năng lực tư duy lý luân và phương pháp công tác; Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng và rèn luyện bản lĩnh chính trị. v1.0012108210 23
14. CÂU HỎI THƯỜNG GẶP Câu 1 Trình bày bản chất cách mạng, khoa học và nội dung của tư tưởng Hồ Chí Minh. Trả lời: - Nội dung: Hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam: tư tưởng về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; về Đảng Cộng sản Việt Nam; về đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế; về dân chủ, Nhà nước của dân, do dân, vì dân; về văn hóa, đạo đức - Khoa học: Kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người - Cách mạng: Nền tảng tư tưởng, kim chỉ nan hành động của Đảng, của cả dân tộc. Câu 2 Đối tượng nghiên cứu của môn học tư tưởng Hồ Chí Minh? Trả lời: - Hệ thống các quan điểm, quan niệm, lý luận về cách mạng Việt Nam trong dòng chảy của thời đại - Hiện thực hóa tư tưởng theo các mục tiêu độc lập dân tộc, dân chủ, chủ nghĩa xã hội, giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người. • v1.0012108210 24
15. CÂU HỎI THƯỜNG GẶP Câu 3 Trình bày các nguyên tắc phương pháp luận trong nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh. Trả lời: - Đảm bảo sự thống nhất nguyên tắc tính Đảng và tính khoa học - Quan điểm thực tiễn và nguyên tắc lý luận gắn liền với thực tiễn - Quan điểm lịch sử - cụ thể - Quan điểm toàn diện và hệ thống - Quan điểm kế thừa và phát triển - Kết hợp nghiên cứu các tác phẩm với thực tiễn chỉ đạo cách mạng của Hồ Chí Minh. Câu 4 Phân tích ý nghĩa của việc học tập môn học tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sinh viên Trả lời: - Nâng cao năng lực tư duy lý luận và phương pháp công tác. + Làm cho sinh viên nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của tư tưởng đối với cách mạng Việt Nam. + Bồi dưỡng củng cố cho sinh viên, lập trường quan điểm cách mạng trên nền tảng chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh - Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng và rèn luyện bản lĩnh chính trị. v1.0012108210 25
16. THUẬT NGỮ • Tư tưởng: Tư tưởng là sự phản ánh hiện thực trong ý thức, là biểu hiện quan hệ của con người với thế giới chung quanh. • Tư tưởng trong khái niệm „ Tư tưởng Hồ Chí Minh“: Hệ thống những quan điểm, quan niệm, luận điểm được xây dựng trên một nền tảng triết học ( thế giới quan và phương pháp luận) nhất quán, đại biểu cho ý chí, nguyện vọng của một giai cấp, một dân tộc, được hình thành trên cơ sở thực tiễn nhất định và trở lại chỉ đạo hoạt động thực tiễn, cải tạo hiện thực. • Nhà tư tưởng: Một người biết giải quyết trước người khác tất cả những vấn đề chính trị - sách lược, các vấn đề về tổ chức, về những yếu tố vật chất của phong trào không phải một cách tự phát. • Đối tượng nghiên cứu: Đó là quá trình mang tính quy luật, bao gồm hai mặt thống nhất biện chứng: sản sinh tư tưởng và hiện thực hóa tư tưởng theo các mục tiêu độc lập dân tộc, dân chủ, chủ nghĩa xã hội, giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người. • Tính Đảng: quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam • Tính khoa học: thế giới quan khoa học và phương pháp duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin. v1.0012108210 26